Μαρία Πατακιούτη: «Μελημά μας είναι η πρόοδος, η ευημερία και η συνεχής εξέλιξη όλων των εργαζομένων μας»
Η Γενική Διευθύντρια Ανθρώπων και Κουλτούρας της Παπαστράτος και Νοτιοανατολικής Ευρώπης της Philip Morris International, μιλάει για το εργασιακό περιβάλλον και την εμπειρία που δημιουργεί η εταιρεία για τους ανθρώπους της.
Κείμενο: Εβίτα Τσιλοχρήστου για το Marie Claire Greece (αναδημοσίευση)
Ξεκινώντας με το πρώτο πράγμα που μπορεί να ρωτήσει κανείς ακούγοντας τον τίτλο σας, ποια η διαφορά ανάμεσα σε ένα τμήμα Ανθρώπων και Κουλτούρας και ενός τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού, όπως αναφερόμαστε συνήθως στο HR;
Η διαφορά βρίσκεται στη φιλοσοφία. Στην Παπαστράτος ο άνθρωπος είναι στο κέντρο των πράξεών μας κι αυτό αντανακλάται τόσο στο όνομα του τμήματος όσο και τη στρατηγική του. Βασική μας επιδίωξη είναι η δημιουργία ενός υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος. Ως τμήμα συμμετέχουμε πολύ ενεργά στον στρατηγικό σχεδιασμό της πολιτικής και των πρακτικών μας στην Παπαστράτος, σε συνεργασία με την υπόλοιπη διοικητική ομάδα.
Μέλημά μας είναι η πρόοδος, η ευημερία και η συνεχής εξέλιξη όλων των εργαζομένων μας κι αυτό συμβαίνει γιατί πιστεύουμε ότι αυτό το μοντέλο εργασίας εξασφαλίζει τα καλά αποτελέσματα και τη βιωσιμότητα της επιχείρησης. Και ακριβώς όπως οι καταναλωτές αγοράζουν πλέον όχι προϊόντα, αλλά εμπειρίες, έτσι κι εμείς επιδιώκουμε να προσφέρουμε στους ανθρώπους μας μια θετική εργασιακή εμπειρία.
Η βιομηχανία στην οποία δραστηριοποιείστε θεωρείται ανδροκρατούμενος χώρος. Ποιες είναι οι προκλήσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν οι γυναίκες εργαζόμενες;
Στην Παπαστράτος οι εργασιακές προοπτικές και οι επαγγελματικές δεξιότητες δεν έχουν φύλο. Το εργοστάσιο και η βιομηχανία του μέλλοντος, που χτίζουμε και που πρεσβεύουμε, πρέπει να είναι συμπεριληπτικό και να διασφαλίζει συνθήκες ισότητας. Βέβαια, είναι αλήθεια ότι σε όλη την Ευρώπη υπάρχει ένα θέμα ως προς την προσέλκυση γυναικείου ταλέντου στο χώρο της βιομηχανίας. Αυτή είναι η πρόκληση για όλους μας.
Εστιάζοντας στην Ελλάδα, θα έλεγα ότι η πρόκληση είναι διττή. Από τη μια είναι θέμα στρατηγικού σχεδιασμού για την παιδεία, ούτως ώστε να καταστήσει τις σπουδές STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) πιο ελκυστικές για τις γυναίκες. Σε αυτόν τον τομέα έχουν γίνει ήδη αρκε τά βήματα: τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι το 2021 οι θέσεις STEM που είχαν καταληφθεί από γυναίκες ήταν γύρω στο 40,9%. Ωστόσο, ο τομέας των υπηρεσιών συνεχίζει να είναι πιο ελκυστικός για τις γυναίκες σε σχέση με τη βιομηχανία και τις κατασκευές.
Εκεί έρχεται και η άλλη πρόκληση για την Ελλάδα. Σε αυτήν πρέπει να ανταποκριθεί η ίδια η βιομηχανία, που, ειδικά στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού, είναι ένας χώρος που μπορεί πραγματικά να προσφέρει ποιοτικές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Στην Παπαστράτος κάνουμε μια σειρά ενεργειών προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτές στοχεύουν να μας δώσουν την ανταγωνιστικότητα που θέλουμε στις αμοιβές και τις παροχές μας, να στηρίξουν τις οικογένειες των εργαζομένων και την προσωπική τους ανάπτυξη μέσα στον οργανισμό μέσω συνεχούς επιμόρφωσης.
Οι τομείς που κάνουν έναν εργοδότη να ξεχωρίζει είναι πάρα πολλοί, ωστόσο θα ήθελα να σταθούμε στις πρακτικές συμπερίληψης, διαφορετικότητας και ισότητας. Πώς διασφαλίζετε την ουσιαστική εφαρμογή τους;
Για να μπορέσει μια επιχείρηση να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις τού σήμερα και του αύριο χρειάζεται εργαζόμενους υψηλών δεξιοτήτων. Για να τους προσελκύσει χρειάζεται να προσφέρει καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας και να έχει ως σταθερή προτεραιότητα τη συμπερίληψη. Γιατί αυτό ενδιαφέρει πολύ, ιδιαίτερα τη νέα γενιά. Ενδεικτικά αναφέρω ότι από το 2019 η Παπαστράτος είναι η πρώτη και μοναδική μέχρι τώρα εταιρεία στην Ελλάδα που λαμβάνει τη διεθνή πιστοποίηση Equal Salary Certification. Η πιστοποίηση αποδεικνύει ότι έχουμε ένα περιβάλλον ίσων ευκαιριών και ίσων αμοιβών για την ίδια εργασία, ανεξαρτήτως φύλου.
Επιπλέον, πάνω από το 40% των διευθυντικών θέσεων της εταιρείας καλύπτεται από γυναίκες. Καταφέραμε, επίσης, να εργάζονται αρμονικά μέσα στο εργοστάσιο 4 διαφορετικές γενιές. Όλα αυτά είναι ορόσημα που έχουμε επιτύχει με συνέπεια λόγων και πράξεων, έχοντας διαμορφώσει ένα πλαίσιο πολιτικών που υποστηρίζουν τη λειτουργία μας πάνω σε αυτές τις αρχές. Επίσης, έχουμε διαμορφώσει μηχανισμούς διαλόγου και ανατροφοδότησης με τον κόσμο μας που μας βοηθούν να πιάνουμε τον παλμό και να αξιοποιούμε και να συνυπολογίζουμε τις προτάσεις που έρχονται από τους ανθρώπους μας στη στρατηγική μας. Φυσικά, επενδύουμε συστηματικά στην εκπαίδευση, κομμάτι της οποίας είναι και η εκπαίδευση για την αποφυγή και πρόληψη των προκαταλήψεων στον εργασιακό χώρο.
Πώς ήταν η δική σας επαγγελματική ανέλιξη και τι θα συμβουλεύατε σήμερα τις συναδέλφους σας που χτίζουν την καριέρα τους;
Είχα την τύχη να ξεκινήσω σε θέση ευθύνης σε πάρα πολύ μικρή ηλικία και μάλιστα μπήκα σε μια διοικητική ομάδα που αποτελούνταν μόνο από άνδρες. Εκείνη την εποχή δεν ετίθετο θέμα ποσόστωσης των γυναικών σε θέσεις ευθύνης. Θυμάμαι ακόμα τον εσωτερικό μου διάλογο και το πώς πάλευα με τις δικές μου τις φοβίες. Πήρα, όμως, πολύ συνειδητά την απόφαση ότι θα ανοίξω την πόρτα και θα μπω ως ισότιμο μέλος μέσα σε αυτή την ομάδα, γιατί ήξερα ότι είχα αξία να δώσω στον οργανισμό.
Όταν υπήρχαν ατοπήματα και κακόβουλα σχόλια, αντί να απογοητεύομαι, πείσμωνα λίγο παραπάνω. Κάπως έτσι έφτιαξα την πορεία μου και μέσα σε αυτή κάποια στιγμή έφτασε η οικογένεια. Τότε κλήθηκα να συγκεράσω δύο μεγάλες αγάπες, την αγάπη για τη δουλειά και την καριέρα μου κι εκείνη για τα παιδιά και την οικογένειά μου. Εκεί είναι αλήθεια ότι χρειάστηκε να κάνω πολλή ενδοσκόπηση για να δω πώς θα προχωρήσω. Πήρα όμως την απόφαση ότι δεν θέλω να αφήσω τίποτα γιατί αγαπώ πολύ τη δουλειά μου και μου δίνει χαρά και ενέργεια, την οποία μεταφέρω και στους άλλους τομείς της ζωής μου.
Για να τα καταφέρω, όμως, έπρεπε να σιγουρευτώ ότι έχω ένα υποστηρικτικό δίκτυο γύρω μου και σε μένα πρωτεργάτης ήταν ο σύζυγός μου. Πραγματικά πιστεύω ότι όταν υπάρχει αυτό το πλαίσιο αλληλοϋποστήριξης, τότε η καριέρα και η οικογένεια είναι συμβατά πράγματα. Θα συμβούλευα τις γυναίκες σήμερα να τολμήσουν. Να τολμήσουν να ονειρεύονται και να προσπαθούν να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους, να έχουν σύστημα στον τρόπο εργασίας τους, να έχουν στόχους και επίσης να είναι ειλικρινείς ως προς τις φιλοδοξίες και τις επιδιώξεις τους. Να χτίζουν σχέσεις, επαγγελματικές και προσωπικές. Αν αγαπάς αυτό που κάνεις και αν πραγματικά προσπαθείς για το καλύτερο συνέχεια, όσο δύσκολοι κι αν είναι οι εξωτερικοί άλλοι παράγοντες, πάντα καταφέρνεις να ξεχωρίζεις.
