Jacek Olczak: «Το όραμά μας για ένα μέλλον χωρίς τσιγάρο παραμένει η βασική μας προτεραιότητα»

Συνέντευξη στο Βήμα της Κυριακής (αναδημοσίευση) 

Νέα ηγεσία στην PMI σημαίνει νέα στρατηγική. Ποιες είναι οι πρώτες πρωτοβουλίες που θα αναλάβετε ως Διευθύνων Σύμβουλος; Να αναμένουμε αλλαγές στη φιλοσοφία και το όραμα της εταιρείας;

Αναλαμβάνω την ηγεσία της PMI με αίσθημα ταπεινοφροσύνης και υπερηφάνειας. Τις δύο προηγούμενες δεκαετίες, είχα την τιμή και τη χαρά να συνεργαστώ στενά με τον προηγούμενο Διευθύνοντα Σύμβουλό μας, τον André Calantzopoulos, με τον οποίο θέσαμε τις βάσεις για τον μετασχηματισμό της εταιρείας μας και την προετοιμασία του κοινού μας οράματος: να αντικαταστήσουμε το συντομότερο δυνατό όλα τα τσιγάρα με λιγότερο επιβλαβή εναλλακτικά προϊόντα προς όφελος των ενήλικων καπνιστών, οι οποίοι θα εξακολουθούσαν να καπνίζουν ούτως ή άλλως, των μετόχων και της κοινωνίας.

Στόχος μου ως Διευθύνοντος Συμβούλου είναι η ενίσχυση αυτού του στρατηγικού οράματος και η ακόμη μεγαλύτερη επιτάχυνση του μετασχηματισμού της εταιρείας. Σκοπεύω να συνεχίσω τη συνεργασία μου με τον André στο πλαίσιο του νέου του ρόλου ως Εκτελεστικού Προέδρου, αλλά και με την ομάδα της PMI στο σύνολό της ώστε να αξιοποιήσουμε την εκπληκτική ευκαιρία για ένα μέλλον χωρίς καπνό.

Με την υποστήριξη και την τεχνογνωσία όλων των ανώτατων διοικητικών στελεχών, θα διασφαλίσω ότι παραμένουμε προσηλωμένοι ως ηγέτες με νοοτροπία προσανατολισμένη στα επιστημονικά στοιχεία. Θα ηγηθούμε με εργαλείο την ενημέρωση, τα γεγονότα και τα δεδομένα – αφήνοντας στην άκρη προηγούμενες πεποιθήσεις και τρέχουσες προτιμήσεις με στόχο την αντικειμενική αξιολόγηση των επιστημονικών στοιχείων που έχουν συγκεντρωθεί – προκειμένου να οδηγήσουμε την PMI στο μέλλον.

Κάνετε συχνά λόγο για την έλευση του τέλους των τσιγάρων. Πρόκειται για μια ρεαλιστική πρόβλεψη και, αν ναι, υπό ποιες συνθήκες;

Εξακολουθούμε να οραματιζόμαστε ότι μια μέρα στο εγγύς μέλλον τα εναλλακτικά προϊόντα χωρίς καύση θα αντικαταστήσουν οριστικά τα τσιγάρα. Μάλιστα, με την κατάλληλη κανονιστική ενθάρρυνση και την υποστήριξη της κοινωνίας των πολιτών, θεωρούμε ότι αυτό είναι εφικτό να συμβεί σε πολλές χώρες μέσα σε 10 με 15 χρόνια. Ωστόσο, μπορούμε να επιτύχουμε αυτούς τους φιλόδοξους στόχους πολύ ταχύτερα αν ο καθένας αναλάβει τον ρόλο που του αναλογεί.

Οι άνθρωποι που εξακολουθούν να καπνίζουν αξίζει να λαμβάνουν ακριβή πληροφόρηση σχετικά με τα εναλλακτικά προϊόντα που υπερτερούν του τσιγάρου: η θέσπιση διαφοροποιημένων κανονιστικών ρυθμίσεων σε σχέση με τα τσιγάρα ή η φορολόγηση βάσει του προφίλ επικινδυνότητας των προϊόντων θα πρέπει να αναδεικνύει συνεχώς τις καλύτερες επιλογές που υπάρχουν αντί για τη συνέχιση του καπνίσματος.

Έχετε προβεί σε σημαντικές επενδύσεις στην έρευνα όσον αφορά το χαρτοφυλάκιό σας με προϊόντα χωρίς καπνό. Παρότι τα επιστημονικά δεδομένα διαρκώς ανανεώνονται με σημαντικά ευρήματα, η διαδικασία που απαιτείται για να τεκμηριωθεί ο αρχικός σας ισχυρισμός περί προσφοράς καλύτερων προϊόντων στους καταναλωτές είναι αναντίρρητα μακροχρόνια. Πότε θα είστε βέβαιος, κατά τη γνώμη σας, ότι βρίσκεστε σίγουρα στον σωστό δρόμο;

Το καλύτερο που μπορούν να κάνουν όσοι ανησυχούν για τις επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία εξακολουθεί να είναι να μην αρχίσουν το κάπνισμα ή να διακόψουν εντελώς την κατανάλωση καπνού και νικοτίνης. Αυτό που γνωρίζουμε με βεβαιότητα πλέον είναι ότι, αν και τα προϊόντα χωρίς καύση δεν είναι κατ’ ανάγκην ακίνδυνα, όταν υπόκεινται σε πρότυπα ποιότητας και επιστημονικό έλεγχο αποτελούν καλύτερες εναλλακτικές για τους ενήλικους καπνιστές που θα εξακολουθούσαν να καπνίζουν ούτως ή άλλως. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Π.Ο.Υ., πάνω από 1 δισεκατομμύριο άνδρες και γυναίκες σε ολόκληρο τον κόσμο θα συνεχίσουν να καπνίζουν στο εγγύς μέλλον, γεγονός το οποίο καθιστά επιτακτική την ανάγκη αφενός οι άνθρωποι αυτοί να έχουν στη διάθεσή τους επιστημονικά τεκμηριωμένες πληροφορίες σχετικά με τη νικοτίνη και τα προϊόντα καπνού και αφετέρου τα προϊόντα αυτά να επωφελούνται από κανονιστικές ρυθμίσεις αναλογικές προς τον κίνδυνο, προκειμένου να υπάρχει κίνητρο για αλλαγή.

Έχουμε διεξαγάγει και θα συνεχίσουμε να διεξάγουμε εκτενείς και αυστηρές μελέτες με σκοπό να καταδείξουμε ότι, σε σύγκριση με τη συνέχιση του καπνίσματος, η μετάβαση στα προϊόντα μας χωρίς καύση οδηγεί σε σημαντική μείωση του κινδύνου εκδήλωσης νοσημάτων που συνδέονται με το κάπνισμα. Έως σήμερα, περισσότερες από 30 ανεξάρτητες μελέτες, συμπεριλαμβανομένων κυβερνητικών ερευνητικών κέντρων, όπως η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ, η υπηρεσία Public Health England, το ολλανδικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας και Περιβάλλοντος (RIVM) και το γερμανικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Εκτίμησης Κινδύνου (BfR), έχουν επιβεβαιώσει τα σημαντικά ευρήματα των ερευνών μας.

Τον περασμένο Ιούλιο, ο FDA των ΗΠΑ ενέκρινε τη διάθεση στην αγορά του IQOS και τριών παραλλαγών HeatSticks ως προϊόντων καπνού τροποποιημένου κινδύνου (MRTP) με πληροφορίες μειωμένης έκθεσης. Με αυτόν τον τρόπο, η υπηρεσία έκρινε ότι η έκδοση δήλωσης τροποποίησης της έκθεσης για το IQOS είναι «κατάλληλη για την προαγωγή της δημόσιας υγείας» και «αναμένεται να ωφελήσει την υγεία του πληθυσμού στο σύνολό του».

Ο περιορισμός των επιβλαβών επιπτώσεων αποτελεί το νέο και επείγον αίτημα της κοινωνίας όσον αφορά τα δεινά που προκαλούνται στον πλανήτη εξαιτίας του σύγχρονου τρόπου ζωής. Κατανοώ ότι ο περιορισμός των επιβλαβών επιπτώσεων αποτελεί καθοριστικό παράγοντα των δράσεων που έχετε αναλάβει τα τελευταία χρόνια σε ό,τι αφορά τα νέα προϊόντα σας. Ωστόσο, η κοινωνία και οι ενδιαφερόμενοι φορείς τηρούν επιφυλακτική στάση ως προς το όραμά σας για τον περιορισμό των επιβλαβών επιπτώσεων. Πώς σκοπεύετε να τους πείσετε;

Η έννοια του περιορισμού των επιβλαβών επιπτώσεων προκαλεί συχνά τέτοιου είδους δυσπιστία. Θυμάμαι ακόμη πολλές από τις συζητήσεις που γίνονταν σχετικά με τη χρήση της ζώνης ασφαλείας, μιας από τις πιο γνωστές επινοήσεις για τον περιορισμό των επιβλαβών επιπτώσεων, η οποία σήμερα είναι πλέον καθολικά αποδεκτή. Ωστόσο, όταν οι πρώτοι κατασκευαστές αυτοκινήτων εισήγαγαν τις ζώνες ασφαλείας και, στη συνέχεια, οι αρχές τις κατέστησαν σταδιακά υποχρεωτικές, πολλοί εξέφραζαν αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητά τους. Αντίστοιχη είναι η σύγκριση ανάμεσα στις πρώτες ζώνες ασφαλείας πριν από 20 και πλέον χρόνια με τις σύγχρονες ζώνες…

Επομένως, κατανοώ πλήρως ότι ο μετασχηματισμός μας εγείρει επιφυλάξεις και προκαλεί παρανοήσεις. Παρ’ όλα αυτά, είμαστε της άποψης ότι ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπίσουμε τις παρανοήσεις αυτές είναι να τηρούμε ανοικτή και διαφανή στάση και να ανταλλάσσουμε απόψεις με όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους, με την ελπίδα ότι θα ασπαστούν τη θετική αλλαγή.

Κατά συνέπεια, αντί να επιδιώκουμε να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη τους με έμμεσο τρόπο, ζητάμε από τους ανθρώπους να κρίνουν αντικειμενικά τις πράξεις μας, να εξετάζουν τα επιστημονικά μας στοιχεία και να συμμετέχουν σε εις βάθος συζητήσεις σχετικά με τη διαδρομή μας προς ένα μέλλον χωρίς καπνό.

Ορισμένες χώρες, ή μάλλον ορισμένες κοινωνίες, καταγράφουν καλύτερες επιδόσεις όσον αφορά την υιοθέτηση νέων προϊόντων νικοτίνης χωρίς καύση. Γιατί θεωρείτε ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο;

Σε ορισμένες χώρες, η μεγαλύτερη δεκτικότητα των ανθρώπων προς την καινοτομία συνδυάζεται με ένα κανονιστικό πλαίσιο το οποίο αναγνωρίζει ότι τα προϊόντα αυτά διαφέρουν. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, οι άνθρωποι έχουν γίνει μάρτυρες της αποτελεσματικότητας των πολιτικών περιορισμού του κινδύνου και των επιβλαβών επιπτώσεων.

Όσον αφορά τους ανθρώπους που καπνίζουν σήμερα, το καλύτερο που μπορούν να κάνουν είναι να διακόψουν εντελώς τον καπνό και τη νικοτίνη. Εντούτοις, οι άνδρες και οι γυναίκες που θα εξακολουθούσαν να καπνίζουν ούτως ή άλλως αξίζει να έχουν πρόσβαση σε ενημερωμένη πληροφόρηση σχετικά με τις καλύτερες εναλλακτικές που υπάρχουν, καθώς και την ευκαιρία να μεταβούν σε αυτές τις καλύτερες εναλλακτικές. Ένα κατάλληλο κανονιστικό πλαίσιο μπορεί να συμβάλει στο να επιταχυνθεί η μείωση της κατανάλωσης τσιγάρων. Παρότι οι κανονιστικές ρυθμίσεις θα πρέπει να διατηρήσουν τον αποτρεπτικό τους χαρακτήρα όσον αφορά την έναρξη του καπνίσματος και να ενθαρρύνουν τη διακοπή του, θα πρέπει επίσης να είναι αναλογικές προς τον κίνδυνο και να ακολουθούν μια προσέγγιση βασισμένη στην κοινή λογική: Το πιο επιβλαβές προϊόν, τα τσιγάρα, θα πρέπει να υπόκειται στις πιο περιοριστικές κανονιστικές ρυθμίσεις.

Είναι ενθαρρυντικό ότι παρατηρούμε σε ολοένα και περισσότερες χώρες το κανονιστικό πλαίσιο για τα προϊόντα καπνού και νικοτίνης να ακολουθεί τα επιστημονικά στοιχεία. Χώρες της ΕΕ, όπως η Βουλγαρία, η Κύπρος, η Ελλάδα, η Ιταλία και η Πορτογαλία, έχουν θεσπίσει κανονιστικές ρυθμίσεις για επιστημονικά τεκμηριωμένη ενημέρωση μειωμένου κινδύνου για τους ενήλικες καπνιστές. Χώρες εκτός της ΕΕ, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Νέα Ζηλανδία ή η Ιαπωνία, έχουν θεσπίσει στο σύνολό τους διαφοροποιημένα κανονιστικά πλαίσια.

Με το όραμά της για ένα μέλλον χωρίς καπνό η PMI εγκαινίασε μια νέα κουλτούρα επιχειρηματικής δραστηριότητας και προϊόντων στον τομέα της. Είναι βιώσιμο αυτό το όραμα; Τι θα συμβεί αν τα πράγματα δεν εξελιχθούν όπως προβλέπεται; Θα επιστρέψετε στα τσιγάρα ως την κύρια επιχειρηματική σας δραστηριότητα;

Μεταμορφώσαμε εκ θεμελίων την επιχειρηματική μας ταυτότητα για να πραγματοποιήσουμε το όραμά μας για ένα μέλλον χωρίς καπνό – ένα μέλλον που παραμένει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μου. Είμαι ιδιαίτερα υπερήφανος για τη σπουδαία πρόοδο που έχουμε σημειώσει σε λιγότερο από μία δεκαετία προς το καλύτερο μέλλον που οραματιζόμαστε. Μόλις πέντε χρόνια μετά την αρχική κυκλοφορία μας στην αγορά, το πρώτο τρίμηνο του 2021 ο κλάδος των προϊόντων μας χωρίς καπνό απέφερε σχεδόν το 30% του συνόλου των καθαρών εσόδων μας. Φιλοδοξούμε να αυξήσουμε το ποσοστό αυτό στο 50% έως το 2025. Θα διατηρήσουμε την ανταγωνιστικότητά μας στην κατηγορία των τσιγάρων, δεδομένου ότι τα έσοδα τροφοδοτούν τον μετασχηματισμό μας, αλλά, σε τελική ανάλυση, ο στόχος μας παραμένει η αντικατάσταση των τσιγάρων οπουδήποτε δραστηριοποιούμαστε με εναλλακτικά προϊόντα χωρίς καπνό.

Από τη σκοπιά των προϊόντων, εξακολουθούμε να επενδύουμε και να καινοτομούμε προκειμένου να παρέχουμε στους ενήλικες καπνιστές ένα φάσμα εναλλακτικών προϊόντων χωρίς καύση και να επιταχύνουμε την αντικατάσταση των τσιγάρων. Γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι καπνίζουν για διάφορους λόγους – όχι μόνο για τη νικοτίνη, αλλά και για τη γεύση, την αισθητηριακή εμπειρία και για λόγους συνήθειας. Διαθέτουμε τέσσερις κύριες πλατφόρμες προϊόντων χωρίς καπνό σε διάφορα στάδια ανάπτυξης. Δεδομένου ότι τα προϊόντα αυτά δεν περιλαμβάνουν καύση, εκλύουν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα επιβλαβών ενώσεων σε σύγκριση με τα τσιγάρα. Παρότι δεν πρόκειται για ακίνδυνα προϊόντα αλλά προϊόντα που περιέχουν νικοτίνη, η οποία είναι εθιστική, αποτελούν, ωστόσο, καλύτερες εναλλακτικές για όσους θα εξακολουθούσαν να καπνίζουν ούτως ή άλλως.

Κοινοποιήσαμε επίσης τη φιλοδοξία μας να αντλήσουμε τουλάχιστον 1 δισεκατομμύριο δολάρια από προϊόντα «beyond nicotine» (πέραν της νικοτίνης) έως το 2025, καθώς αξιοποιούμε τις ικανότητές μας στις βιοεπιστήμες και την καινοτομία προϊόντων σε παρακείμενους τομείς, όπως είναι η χορήγηση φαρμάκων του αναπνευστικού συστήματος.

Τι απαντάτε στην κριτική ότι τα νέα σας προϊόντα (εύχρηστα, με εμφάνιση γκάτζετ) μπορεί να λειτουργούν ως μέσο προσέλκυσης μη καπνιστών και νέων;

Προς το παρόν, δεν επιβεβαιώνεται κάτι τέτοιο από το σύστημα παρακολούθησης μετά την πώληση που εφαρμόζουμε, καθώς και από τα δεδομένα δημόσιας υγείας.

Θα μιλήσω ευθέως. Η PMI έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι οι πρώην χρήστες προϊόντων που περιέχουν νικοτίνη, καθώς και όσοι δεν έχουν καταναλώσει ποτέ τέτοιου είδους προϊόντα, ιδίως οι ανήλικοι, δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούν κανένα προϊόν καπνού ή νικοτίνης. Τα προϊόντα χωρίς καπνό προορίζονται για ένα και μόνο κοινό: τους ενήλικες που καπνίζουν και θα εξακολουθούσαν να καπνίζουν ούτως ή άλλως.

Σε συνεργασία με τους γονείς, τους επαγγελματίες δημόσιας υγείας και τις ρυθμιστικές αρχές, οι παραγωγοί προϊόντων καπνού και νικοτίνης οφείλουμε να συμβάλλουμε στον βαθμό που μας αναλογεί για να αποτρέψουμε την πρόσβαση των νέων.

Στην PMI, σχεδιάζουμε όλες τις δράσεις επικοινωνίας μας με τρόπο μη ελκυστικό για τους νέους, ενώ εφαρμόζουμε αυστηρά μέτρα για τον περιορισμό του ενδιαφέροντος και της πρόσβασης των νέων στα προϊόντα μας. Οι πρακτικές μας διέπονται από ένα σύνολο εσωτερικών κανόνων - τον Κώδικα Εμπορίας μας και τις Πρακτικές Ορθής Μετατροπής - οι οποίοι είναι συχνά πιο περιοριστικοί από την τοπική νομοθεσία.

Ολοένα και περισσότερες ανεξάρτητες μελέτες και έρευνες επιβεβαιώνουν ότι η χρήση IQOS από τους νέους κινείται σε χαμηλά επίπεδα. Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ ανέφερε στη δήλωση τροποποίησης της έκθεσης που εξέδωσε στις 7 Ιουλίου 2020 για το IQOS πως «Τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα σήμερα υποδηλώνουν ότι η έναρξη χρήσης του IQOS από τους νέους είναι χαμηλή σε χώρες όπου έχουν πραγματοποιηθεί σχετικές μετρήσεις».

Υιοθετήσατε πρόσφατα μια φιλόδοξη και ολοκληρωμένη στρατηγική βιωσιμότητας. Ποιες είναι οι κύριες προτεραιότητές σας και ποιες οι κύριες προκλήσεις όσον αφορά την υλοποίησή της και την επίτευξη αποτελεσμάτων;

Η PMI θεωρεί ότι οι δράσεις μιας εταιρείας είναι εξίσου σημαντικές με τον τρόπο υλοποίησης των δράσεων αυτών και ότι ο σκοπός μας για ένα μέλλον χωρίς καπνό πρέπει να προωθείται με βιώσιμο τρόπο.

Για εμάς, η λέξη «βιωσιμότητα» δεν αφορά μόνο την προστασία των φυσικών μας πόρων και της υγείας και ασφάλειας των ανθρώπων με τους οποίους συνεργαζόμαστε και των κοινοτήτων στις οποίες εργαζόμαστε. Βιωσιμότητα σημαίνει πρωτίστως να αντιμετωπίζουμε τον αρνητικό αντίκτυπο των προϊόντων μας, εστιάζοντας αδιάκοπα τους πόρους μας στην αντικατάσταση των τσιγάρων με καλύτερα εναλλακτικά προϊόντα. Ως εκ τούτου, η καινοτομία για την παραγωγή καλύτερων προϊόντων αποτελεί το επίκεντρο της εταιρικής μας στρατηγικής.

Η βιωσιμότητα λειτουργεί ως ευκαιρία για καινοτομία, ανάπτυξη και δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας για την εταιρεία μας. Αποτελεί επίσης και μέσο για εμάς ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τον αρνητικό μας αντίκτυπο μεγιστοποιώντας παράλληλα την αποτελεσματική λειτουργία μας και την κατανομή των πόρων. Η βιωσιμότητα βρίσκεται στον πυρήνα του μετασχηματισμού μας και είναι ενσωματωμένη σε κάθε πτυχή της επιχειρηματικής μας δραστηριότητας – από τον τρόπο παραγωγής του καπνού και τη μέριμνα για τους εργαζομένους μας μέχρι τις δράσεις μας για τη μείωση του περιβαλλοντικού και κοινωνικού μας αποτυπώματος και τους τρόπους με τους οποίους διαχειριζόμαστε τα απόβλητα μετά την κατανάλωση των προϊόντων. Οι στόχοι μας είναι πράγματι φιλόδοξοι, αλλά για να τους επιτύχουμε προλειαίνουμε το έδαφος με ισχυρές πρωτοβουλίες.

Παρ’ όλα αυτά, τα προϊόντα σας καταγράφουν αρκετά χαμηλές επιδόσεις όσον αφορά τη δυνατότητα ανακύκλωσης και την παραγωγή αποβλήτων. Μπορείτε να μας πείτε ποια είναι τα σχέδιά σας για τη μείωση του περιβαλλοντικού σας αποτυπώματος;

Δεσμευόμαστε να κατανοήσουμε και να διαχειριστούμε τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις σε όλο το μήκος της αλυσίδας αξίας μας, συμπεριλαμβανομένου του κύκλου ζωής των προϊόντων μας. Η εστίαση στη βιωσιμότητα των προϊόντων μας έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς εξακολουθούμε να παράγουμε τεχνολογικά προηγμένα προϊόντα τα οποία αποτελούν τον πυρήνα της μετάβασής μας σε ένα μέλλον χωρίς τσιγάρο.

Όσον αφορά τα προϊόντα μας χωρίς καύση, οι φιλοδοξίες μας για τον οικολογικό σχεδιασμό και την κυκλικότητα έως το 2025, οι οποίες επεκτείνονται στις ηλεκτρονικές συσκευές, τα εξαρτήματα και τα αναλώσιμα, είναι οι ακόλουθες:

• Να παρέχουμε πρόσβαση σε υπηρεσίες συλλογής και ανάκτησης για τη συσκευή και τα αναλώσιμά της σε όλους τους χρήστες IQOS.
• Να συνεχίσουμε τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα των προϊόντων μας χωρίς καπνό σύμφωνα με τους επιστημονικά τεκμηριωμένους στόχους μας.
• Να αποκτήσουμε οικολογική πιστοποίηση για όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές χωρίς καπνό της PMI που θα κυκλοφορήσουν στην αγορά έως το τέλος του 2025.

Τον Ιούλιο του 2020, εγκαινιάσαμε την πλατφόρμα «Our World Is Not an Ashtray» [ο κόσμος μας δεν είναι σταχτοδοχείο], μια διαδικτυακή εταιρική πλατφόρμα με αντικείμενο την εκπαίδευση, την έμπνευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού στο θέμα της ρίψης απορριμμάτων. Εξακολουθούμε να συνεργαζόμαστε σε τοπικό επίπεδο με όλους τους εμπλεκόμενους ενδιαφερόμενους φορείς με σκοπό την ανάπτυξη και ανταλλαγή των πιο καινοτόμων προσεγγίσεων για την αντιμετώπιση του ζητήματος της διάθεσης των αποβλήτων μετά την κατανάλωση των προϊόντων μας. Έως το τέλος του 2020, 65 αγορές χρησιμοποιούσαν την παγκόσμια εργαλειοθήκη μας για την ανάπτυξη τοπικών στρατηγικών, 33 εκ των οποίων ξεκίνησαν την υλοποίησή τους. Η εργαλειοθήκη παρέχει καθοδήγηση όσον αφορά την ανάπτυξη, παρακολούθηση και αξιολόγηση των τοπικών προγραμμάτων και των βέλτιστων πρακτικών.

Δεσμευόμαστε επίσης να μειώσουμε την παραγωγή αποβλήτων από τις δραστηριότητές μας και να εντοπίζουμε και να εφαρμόζουμε τις πιο βιώσιμες διαδικασίες επεξεργασίας αποβλήτων που είναι διαθέσιμες ως επιλογές. Δεσμευόμαστε να επιτύχουμε την παραγωγή πρακτικά μηδενικών αποβλήτων για υγειονομική ταφή σε όλες τις παραγωγικές δραστηριότητες της PMI έως το 2022. Για όλους τους χώρους παραγωγής που διαθέτουμε τίθενται ετήσιοι στόχοι αποβλήτων οι οποίοι συνοδεύονται από ειδικά προγράμματα προκειμένου να διασφαλιστεί η επίτευξή τους. Επιπλέον, σκοπεύουμε να θέσουμε σε εφαρμογή νέες τεχνολογίες, όπως είναι η πυρόλυση σε άλλους χώρους, με στόχο την παραγωγή καυσίμων από τα απόβλητά μας. Θα προχωρήσουμε σε περαιτέρω διερεύνηση νέων τεχνολογιών για να ελαχιστοποιήσουμε την παραγωγή αποβλήτων και θα συνεχίσουμε τις συμπράξεις σε επίπεδο βιομηχανίας όσον αφορά τη μείωση των αποβλήτων και την ανακύκλωση.

Ποιος είναι ο ρόλος της Ελλάδας και της εταιρείας Παπαστράτος με πορεία 90 ετών στο πεδίο της επιχειρησιακής αριστείας για την υλοποίηση του οράματος της PMI για ένα μέλλον χωρίς καπνό;

Η εξασφάλιση ενός μέλλοντος χωρίς τσιγάρο αποτελεί, ή μάλλον πρέπει να αποτελεί, αντικείμενο συλλογικής προσπάθειας αν θέλουμε να υλοποιηθεί. Η Παπαστράτος είναι μια εταιρεία με ιστορία εννέα δεκαετιών όσον αφορά την ετοιμότητά της να ασπαστεί το μέλλον, οποιαδήποτε έννοια και αν προσλαμβάνει αυτό σε κάθε εποχή. Από την άποψη αυτή, η Παπαστράτος, ως ένα από τα δύο εργοστάσια διεθνώς που αποφάσισαν τη διακοπή της παραγωγής τσιγάρων και την πλήρη μετάβαση στην παραγωγή των εναλλακτικών προϊόντων μας χωρίς καπνό, αποτέλεσε ορόσημο προς την επίτευξη του οράματός μας για ένα μέλλον χωρίς καπνό. Επιπλέον, δεδομένου ότι στην εφοδιαστική μας αλυσίδα αντιστοιχεί σημαντικό μερίδιο του κοινωνικού και περιβαλλοντικού αποτυπώματός μας, χάρη στη μακρά παράδοση καπνοπαραγωγής της Ελλάδας, η Παπαστράτος είναι σε θέση να συμβάλλει καθοριστικά στη δημιουργία βιώσιμης αξίας η οποία είναι απαραίτητη για την επίτευξη των μακροπρόθεσμων στόχων μας. Το ταλέντο και η ανθεκτικότητα των ανθρώπων της Παπαστράτος αποτελούν βασικό παράγοντα σε περιφερειακό επίπεδο σε ό,τι αφορά τις προσπάθειές μας για προώθηση της επιχειρησιακής αριστείας σε ό,τι αναλαμβάνουμε. Από τη διαχείριση του κώδικα δεοντολογίας και του προγράμματος συμμόρφωσης που διαθέτουμε μέχρι την υπεύθυνη κυκλοφορία των προϊόντων μας στην αγορά και την επαφή μας με τους ενδιαφερόμενους φορείς, καθώς και τη συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές για την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας προϊόντων καπνού.

Η PMI πραγματοποίησε επενδύσεις στην Ελλάδα σε δύο δύσκολες χρονικές περιόδους για τη χώρα. Το 2017, εν μέσω της χρηματοπιστωτικής κρίσης και πάλι τώρα, τη στιγμή που η χώρα αγωνίζεται να προχωρήσει στην εποχή μετά την πανδημία. Γιατί στην Ελλάδα και την Παπαστράτος και όχι σε άλλες αγορές της PMI;

Στην PMI στρέφουμε πάντα το βλέμμα πέρα από το «εδώ και τώρα», προς τη δυναμική ενός καλύτερου αύριο που μπορεί να πραγματοποιηθεί έμπρακτα. Διαφορετικά, δεν θα μπορούσαμε ποτέ να συλλάβουμε, πόσο μάλλον να υλοποιήσουμε, το όραμά μας για ένα μέλλον χωρίς τσιγάρο. Η απόφαση το 2017 να θέσουμε την Ελλάδα, όσον αφορά την παραγωγή, στο επίκεντρο της ριζικής αλλαγής που επέφερε διεθνώς το IQOS ήταν μια απόφαση η οποία σήμερα φαίνεται αυτονόητη αν κοιτάξουμε τα αποτελέσματα. Για εμάς, η απόφαση αυτή ήταν αυτονόητη ακόμη και τότε. Είδαμε τις προοπτικές που διανοίγονταν με την ενσωμάτωση της καινοτομίας στο βιομηχανικό περιβάλλον της Παπαστράτος με τρόπο που θα μπορούσε να συμβάλλει στην επίτευξη αυξημένης κοινωνικής ευημερίας για όλους, παράλληλα με οποιαδήποτε θετικά επιχειρηματικά αποτελέσματα. Την εποχή εκείνη, η ετοιμότητα της Παπαστράτος να ασπαστεί την αλλαγή και τον μετασχηματισμό, το ταλέντο και την ευελιξία των ανθρώπων της, σε συνδυασμό με τα πλεονεκτήματα της μοναδικής γεωγραφικής θέσης της Ελλάδας, διαμόρφωσαν ένα δυναμικό περιβάλλον ανάπτυξης. Πολύ περισσότερο μάλιστα, αφού εξέπεμψε ένα ηχηρό και ξεκάθαρο μήνυμα ότι η χώρα μπορούσε να επανεξετάσει και να αναδιαμορφώσει το μέλλον της βάσει της καινοτομίας. Η απόφασή μας για νέες επενδύσεις αποδεικνύει περίτρανα πως όταν η ανάπτυξη που προωθεί τον μετασχηματισμό υποστηρίζεται από ένα ισχυρό όραμα κοινά αποδεκτής και βιώσιμης μεγέθυνσης, μπορεί να δημιουργήσει νέες ευκαιρίες οι οποίες με τη σειρά τους δεν μπορούν παρά να προσελκύσουν νέες επενδύσεις.

Στο πλαίσιο της παρουσίας σας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών αναφέρατε ότι η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει μία από τις πρώτες χώρες με γενική απαγόρευση του καπνίσματος. Τι εννοούσατε κατά βάση;

Στο παρελθόν, η Ελλάδα είχε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης τσιγάρου στην Ευρώπη, χωρίς ορατή προοπτική βελτίωσης. Ωστόσο, το 2017 χρειάστηκαν λιγότερο από έξι μήνες για τη μετατροπή της Παπαστράτος από ένα παραδοσιακό καπνεργοστάσιο σε μια τεχνολογικά καινοτόμα εταιρεία παραγωγής προϊόντων χωρίς καπνό. Στη συνέχεια, χρειάστηκε λιγότερο από ένας χρόνος για να αναδειχθεί η Αστυπάλαια ως το πρώτο νησί στον κόσμο χωρίς καπνό. Έκτοτε, ο αριθμός των καπνιστών στην Ελλάδα που προβαίνουν σε τεκμηριωμένες επιλογές, μεταπηδώντας σε εναλλακτικά προϊόντα και διακόπτοντας το κάπνισμα, αυξάνεται διαρκώς. Τέλος, και το σημαντικότερο, το κανονιστικό πλαίσιο που ψηφίστηκε πρόσφατα για το κάπνισμα καταδεικνύει σαφώς ότι η Ελλάδα υιοθετεί ανοικτή νοοτροπία ως προς το θέμα αυτό και η πολιτική που εφαρμόζει μπορεί να λειτουργήσει ως οδηγός και για άλλες χώρες. Κατά τη γνώμη μου, αυτό αποτελεί σαφή ένδειξη όσον αφορά τη δέσμευση της χώρας να απαλλαγεί από τον καπνό. Η Ελλάδα διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να κατορθώσει κάτι τέτοιο.

Η Ελλάδα ενέκρινε πρόσφατα ένα προηγμένο πλαίσιο κατά του καπνού. Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα της πολιτικής για την καταπολέμηση του καπνίσματος στην Ελλάδα;

Με την υιοθέτηση της στρατηγικής περιορισμού των επιβλαβών επιπτώσεων ως τον 4ο πυλώνα του σχεδίου δράσης κατά του καπνίσματος, η Ελλάδα διαθέτει πράγματι ένα προηγμένο κανονιστικό πλαίσιο για την καταπολέμηση του καπνίσματος. Οφείλω να ομολογήσω ότι είναι πολύ αυστηρό αλλά δίκαιο, βάσει επιστημονικών στοιχείων και – το σημαντικότερο – λαμβάνει υπόψη το δικαίωμα των ενήλικων καπνιστών να λαμβάνουν ακριβείς και ορθές πληροφορίες για τις επιλογές τους. Κατά τη γνώμη μου, η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να αναδειχθεί ταχέως σε χώρα-πρότυπο εντός της ΕΕ όσον αφορά την καταπολέμηση του καπνίσματος. Ο συνδυασμός ισχυρής επιστημονικής αξιολόγησης των προϊόντων καπνού, ενημερωμένων καπνιστών και εφαρμογής του αντικαπνιστικού νόμου μπορεί να οδηγήσει τάχιστα στην περιθωριοποίηση των καύσιμων τσιγάρων, ακόμη και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας που διανύουμε. Ελπίζω ειλικρινά ότι η Ελλάδα θα αδράξει την ευκαιρία αυτή.

Η παράνομη εμπορία αποτελεί οπωσδήποτε πρόβλημα για εσάς αλλά και για την κοινωνία. Η Ελλάδα, λόγω της γεωπολιτικής της θέσης, βρίσκεται στο σταυροδρόμι της παράνομης εμπορίας. Πώς αντιμετωπίζετε αυτό το σοβαρό ζήτημα;

Η παράνομη εμπορία προϊόντων καπνού μάς βλάπτει όλους αλλά και την κοινωνία στο σύνολό της. Η Ελλάδα παρουσιάζει ορισμένα από τα υψηλότερα ποσοστά παράνομης εμπορίας στην ΕΕ, γεγονός που συνεπάγεται απώλεια εσόδων για το Δημόσιο ύψους περίπου 600 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως.

Παρ’ όλα αυτά, οι ελληνικές διωκτικές αρχές ενίσχυσαν τις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας. Θυμάμαι ότι η ελληνική αστυνομία διέλυσε το μεγαλύτερο εργοστάσιο παράνομης παραγωγής στην Ευρώπη στα τέλη του περασμένου έτους, ενώ μόλις πριν από λίγες εβδομάδες οι ελληνικές τελωνειακές αρχές σημείωσαν εξαιρετική επιτυχία με την κατάσχεση 340 εκατομμυρίων παράνομων τσιγάρων. Η παράνομη εμπορία είναι πολυδιάστατη. Το ίδιο όμως ισχύει και για τους τρόπους διάλυσής της. Ακριβώς στο σημείο αυτό υπεισέρχονται οι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα. Οι συμπράξεις αυτές, οι οποίες χαρακτηρίζονται από αλληλοϋποστήριξη, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Μόνο αν συνδυάσουμε τις δεξιότητες, τις γνώσεις, την εμπειρογνωσία του κλάδου και τους απαραίτητους πόρους μπορούμε να εντοπίσουμε τα προβλήματα και να λάβουμε ρεαλιστικά μέτρα για την από κοινού εξάλειψη του φαινομένου.

Για παράδειγμα, συνεργαζόμαστε επί χρόνια με τις ελληνικές λιμενικές αρχές. Μέσω του προγράμματος IMPACT της PMI, πραγματοποιήσαμε δωρεά ταχύπλοων σκαφών αξίας 2,4 εκατομμυρίων δολαρίων Αμερικής προς την υπηρεσία αυτή με στόχο την περιπολία των ελληνικών υδάτων και την προστασία των συνόρων της ΕΕ από την παράνομη εμπορία. Η αποτελεσματική κανονιστική ρύθμιση έχει θεμελιώδη σημασία για τη μείωση της παράνομης εμπορίας, και αν θέλουμε να δημιουργήσουμε έναν κόσμο χωρίς τσιγάρο, το να διασφαλίσουμε ένα μέλλον χωρίς λαθρεμπόριο καθίσταται αδήριτη ανάγκη. Η ελληνική κυβέρνηση εντείνει τις προσπάθειές της και πρόσφατα κύρωσε το πρωτόκολλο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την εξάλειψη της παράνομης εμπορίας προϊόντων καπνού, το οποίο προσυπογράφουμε πλήρως.

Με βάση τη δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης να καταπολεμήσει το λαθρεμπόριο, θεωρώ ότι η προώθηση των συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα έχει ζωτική σημασία για την υποστήριξη της επιβολής του νόμου, όπου είναι δυνατό, και την ενημέρωση της κοινωνίας.