Yann Guérin: «Είμαστε ισχυρότεροι όταν δουλεύουμε ως ομάδα»

Συνέντευξη από την Αλεξάνδρα Βάρλα για το περιοδικό LAWYER – The Business Magazine (αναδημοσίευση)

Το απαιτητικό ταξίδι της PMI προς ένα μέλλον χωρίς καπνό υποστηρίζεται από μια πολυεθνική, παγκόσμια ομάδα δικηγόρων, την οποία καθοδηγεί με πυξίδα τις αρχές της συνεργασίας, της ακεραιότητας, της αριστείας, της καινοτομίας και της πελατοκεντρικότητας, ο Senior VP & General Counsel της εταιρείας, Yann Guérin. Τον συναντήσαμε και του μιλήσαμε με αφορμή την επίσκεψή του στην Αθήνα.

Πριν από ένα χρόνο, διοριστήκατε Senior Vice President και General Counsel της Philip Morris International (PMI). Πώς διαχειρίζεστε την ηγεσία του νομικού τμήματος μιας από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές, σε μια τόσο ρυθμισμένη αγορά και μάλιστα κατά τη διάρκεια του μετασχηματισμού της εταιρείας καθώς αυτή αφήνει το τσιγάρο στο παρελθόν;

Έχω την τιμή και το προνόμιο να ηγούμαι του νομικού τμήματος και του τμήματος κανονιστικής συμμόρφωσης της PMI, καθώς η εταιρεία συνεχίζει την άνευ προηγουμένου, στοχευμένη και αποφασιστική προσπάθειά της να μετασχηματίσει στρατηγικά και να «διαταράξει» τον κλάδο μας, παρέχοντας ένα μέλλον χωρίς καπνό τσιγάρου. Ωστόσο, έχω πλήρη επίγνωση ότι, παρόλο που μου έχει ανατεθεί αυτός ο ηγετικός ρόλος, δεν εργάζομαι μεμονωμένα. Στο τμήμα μας, είμαστε ισχυρότεροι όταν δουλεύουμε μαζί και κερδίζουμε ως ομάδα. Κάθε μέλος του τμήματος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση του μέλλοντος της PMI χωρίς καπνό και είμαι ενθουσιασμένος που δουλεύω με μια συνεργατική, υψηλής απόδοσης ομάδα εξειδικευμένων και ταλαντούχων επαγγελματιών, καθώς λειτουργούμε ως καταλύτης για τη δημιουργία ουσιαστικής αξίας εντός του οργανισμού.

Επειδή οι in-house νομικοί σύμβουλοι της PMI είναι το δεξί χέρι της διοίκησης της εταιρείας, από την πρώτη ημέρα ανέθεσα στο τμήμα να επικεντρωθεί στις βασικές αξίες της συνεργασίας, της ακεραιότητας, της αριστείας, της καινοτομίας και της πελατοκεντρικότητας, οι οποίες βρίσκονται στο επίκεντρο όλων όσων κάνουμε, καθορίζουν ποιοι είμαστε και πώς πρέπει να λειτουργούμε. Επιδιώκουμε να συμμετέχουμε εξαρχής στις επιχειρηματικές συζητήσεις, ώστε να παρέχουμε νομική υποστήριξη και καθοδήγηση όσο το δυνατόν πιο έγκαιρα.

Μέσω της συλλογικής μας αίσθησης περιέργειας, της δημιουργικότητας και της δέσμευσής μας στην κατανόηση και την εξεύρεση ρεαλιστικών, πρακτικών λύσεων σε απαιτητικά ζητήματα, έχω κινητοποιήσει το τμήμα να δημιουργήσει ένα περιβάλλον στο οποίο ευδοκιμεί η στάση «μπορώ να το κάνω», χωρίς όμως να διακυβεύεται η υψίστου σημασίας ανάγκη να διασφαλίσουμε την εκπλήρωση των νομικών και κανονιστικών υποχρεώσεών μας. Αυτό, με τη σειρά του, μας επιτρέπει να εξυπηρετούμε καλύτερα την επιχείρηση μέσω της παροχής λύσεων διαχείρισης κινδύνου που υποστηρίζουν μια κουλτούρα με επίκεντρο τον καταναλωτή και την επιτυχία μας.

Πόσων δικηγόρων ηγείστε παγκοσμίως; Και πώς καταφέρνετε να εξασφαλίσετε τη συνεργασία, την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα σε αυτό το παγκόσμιο δίκτυο;

Η πολυεθνική, παγκόσμια ομάδα μας αποτελείται από περισσότερους από 500 επαγγελματίες, οι οποίοι εδρεύουν σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο. Το 65% αυτών είναι δικηγόροι, ενώ έχουμε και συνεργάτες σε ζωτικούς τομείς όπως είναι η συμμόρφωση, τα εμπορικά σήματα, η καινοτομία προϊόντων και τεχνολογίας, η πρόληψη του παράνομου εμπορίου και τα legal operations.

Για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας του τμήματος, η στενή και ευέλικτη συνεργασία και η συλλογικότητα είναι εξαιρετικά σημαντικές. Η επιτυχία μας ως τμήμα βασίζεται στις σχέσεις, την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία. Η εφαρμογή ενός τρόπου λειτουργίας που προσανατολίζεται στην ομάδα, με πάθος για διατμηματική συνεργασία και ομοφωνία είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της παραγωγικότητας, της δημιουργικότητας, της καινοτομίας, της ποιότητας και της ικανοποίησης του πελάτη. Βοηθά στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης, στη διατήρηση του σεβασμού και στην προώθηση της σταθερότητας στη λήψη αποφάσεων.

Αυτό επεκτείνεται και εκτός του τμήματός μας. Οι ενέργειες και οι συμπεριφορές μας υποστηρίζουν την ανάπτυξη της εταιρείας και συμβάλλουν στην υλοποίηση του οράματός της για ένα μέλλον χωρίς καπνό. Είναι επιτακτική ανάγκη να οικοδομήσουμε ισχυρές σχέσεις με τους συναδέλφους της επιχείρησης, οι οποίες είναι απαραίτητες για τον προληπτικό εντοπισμό πιθανών κινδύνων, ώστε να μπορούν αυτοί να αξιολογηθούν και να αντιμετωπιστούν όσο το δυνατόν πιο έγκαιρα και αποτελεσματικά.

Χειριζόμαστε τα θέματα με αριστεία και ακεραιότητα, ενώ παράλληλα είμαστε καλοί διαχειριστές των εταιρικών πόρων, στους οποίους περιλαμβάνονται ο χρόνος, η πνευματική εργασία και τα οικονομικά. Εστιάζουμε στη διαρκή βελτιστοποίηση εντός του τμήματος, διασφαλίζοντας ότι αυτό διαθέτει τους ανθρώπους, τις διαδικασίες, τα πρωτόκολλα και τα συστήματα για την παροχή νομικών υπηρεσιών υψηλής αξίας, μεγιστοποιώντας παράλληλα την αποτελεσματικότητα, ελέγχοντας τα κόστη και εντοπίζοντας ευκαιρίες μείωσης των δαπανών.

Τι έχει αλλάξει στο αντικείμενο του νομικού τμήματος καθώς η PMI κινείται προς ένα μέλλον χωρίς καπνό και ποιες είναι οι δεξιότητες που πρέπει να έχουν οι δικηγόροι της PMI για να διαχειριστούν αυτόν τον μετασχηματισμό; Θα διατηρήσουν, κατά τη γνώμη σας, τον παραδοσιακό τους ρόλο στην προστασία της επιχείρησης, τον εντοπισμό κινδύνων και ευκαιριών, ή αυτό είναι κάτι που βλέπετε να εξελίσσεται;

Η προώθηση της αλλαγής αποτελεί μια σταθερά στο μυαλό μου (και στην κουλτούρα μας). Ο ρόλος και οι δεξιότητές μας στο νομικό τμήμα και το τμήμα κανονιστικής συμμόρφωσης υπερβαίνουν κατά πολύ το να λέμε στους συναδέλφους μας τι δεν μπορούν να κάνουν. Πρέπει να είμαστε και θετικοί και καταφατικοί, όχι μόνο δείχνοντας τον τρόπο για την επίτευξη ενός επιχειρηματικού σκοπού, αλλά συχνά πρωτοστατώντας.

Στην πράξη, και πρωτίστως, είμαστε εδώ για να προστατεύουμε την εταιρεία. Πρέπει να βλέπουμε τους επιχειρηματικούς στόχους υπό το πρίσμα του νομικού και κανονιστικού κινδύνου. Κάθε δικηγόρος πρέπει να είναι σε θέση να προβλέπει, να εξετάζει και να αντιμετωπίζει τους πιθανούς κινδύνους που παρουσιάζονται από την επιχειρηματική στρατηγική και τις δραστηριότητες της εταιρείας. Παράλληλα, όμως, θα πρέπει να τα αξιολογεί και υπό το πρίσμα των ευκαιριών.

Υποστηρίζουμε τη βιώσιμη και ταχεία επέκταση του στρατηγικού οράματος της PMI μέσω καλά διατυπωμένων, έγκαιρων και προσανατολισμένων σε λύσεις νομικών συμβουλών. Μέσω του εντοπισμού και της αξιολόγησης των νομικών κινδύνων, διευκολύνουμε τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων και αυξάνουμε την αξία των νομικών υπηρεσιών μας προς όφελος της εταιρείας μας. Ωστόσο, καθώς ένα σημαντικό μέρος των εργασιών μας αφορά νέα προϊόντα, πρέπει συχνά να λειτουργούμε με κάποιο επίπεδο αβεβαιότητας είτε λόγω της έλλειψης κανονιστικού πλαισίου, είτε επειδή οι κανονισμοί δεν καλύπτουν πλήρως τα προϊόντα μας.

Στο ταξίδι μας προς ένα μέλλον χωρίς καπνό, η αποτελεσματική επικοινωνία και η συνεργασία συνιστούν εξαιρετικά κρίσιμες δεξιότητες για το τμήμα μας. Πρέπει να συνεργαζόμαστε με τους συναδέλφους μας στα εμπορικά τμήματα, τις επιμέρους περιοχές και τις αγορές, ώστε να σχεδιάζουμε και να εκτελούμε εμπορικές δραστηριότητες που είναι επιτυχείς και υλοποιούνται υπεύθυνα.

Συνοψίζοντας, θα χαρακτήριζα το νομικό τμήμα και το τμήμα κανονιστικής συμμόρφωσης της PMI ως εξής: 1. Ένας οργανισμός που είναι κρίσιμος για το βιώσιμο ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα 2. Μια διεπιστημονική ομάδα με διάθεση για μάθηση, διδασκαλία και καινοτομία 3. Μια σταθερή πηγή εμπορικών και πνευματικών γνώσεων και 4. Μια κοινότητα που προωθεί την ατομική και συλλογική επιτυχία.

Σπουδάσατε παράλληλα νομικά, διοίκηση και χρηματοοικονομικά. Πώς πιστεύετε ότι αυτά τα διαφορετικά, αλλά συμπληρωματικά μεταξύ τους αντικείμενα σας διαμόρφωσαν ως δικηγόρο και πώς σας βοήθησαν στον τρέχοντα, αλλά και τους προηγούμενους ρόλους σας;

Παρά το γεγονός ότι δεν κατάφερα να αναπτύξω την (αδύνατη) δεξιότητα της… πανταχού παρουσίας η οποία πρέπει να είναι το ισοδύναμο της αλχημείας για φοιτητές που σπουδάζουν πολλαπλά αντικείμενα που διδάσκονται σε διαφορετικές τοποθεσίες ακριβώς την ίδια στιγμή, είναι βέβαιο ότι αυτό με διαμόρφωσε σε επίπεδο πνευματικής περιέργειας και ευελιξίας. Κατά τη διάρκεια της καριέρας μου, αυτό το υπόβαθρο με βοήθησε να αναπτύξω γρήγορα την επιχειρηματική μου οξύνοια σε πολλούς τομείς.

Και η επιχειρηματική οξύνοια, η οποία είναι εξίσου σημαντική με την καλή επιχειρηματική λογική, είναι ίσως η δεξιότητα που -πέραν της νομικής εξειδίκευσης- θα πρέπει να αναπτύσσεται κατά προτεραιότητα από κάθε in-house νομικό σύμβουλο. Παρεμπιπτόντως, οι οικονομικές σπουδές στη Γαλλία έχουν μεγάλη κλίση προς τα μαθηματικά και αυτό είναι βέβαιο ότι μου έδωσε τα εφόδια για να κατανοώ τις οικονομικές παραμέτρους των ζητημάτων, αλλά και για να μοντελοποιώ, να ποσοτικοποιώ και να μετριάζω τους κινδύνους. Σε αυτό συνέβαλε σίγουρα και το γεγονός ότι είμαι γιος καθηγητή μαθηματικών.

Η Παπαστράτος, μια από τις πιο ιστορικές και φημισμένες βιομηχανίες στην Ελλάδα, είναι θυγατρική της PMI από το 2003. Θα θέλαμε να ακούσουμε τις απόψεις σας σχετικά με το ρυθμιστικό περιβάλλον και τις εξελίξεις στη χώρα μας, που σχετίζονται με την επιχειρηματική δραστηριότητα της εταιρείας. Πόσο απαιτητικό είναι για τη νομική σας ομάδα στην Ελλάδα να πλοηγείται και να συμβουλεύει την επιχείρηση σε αυτό το ρυθμιστικό πλαίσιο;

Πράγματι, η Παπαστράτος είναι θυγατρική της PMI από το 2003 και είναι ένας από τους σημαντικότερους επενδυτές στη χώρα (περίπου 700 εκατ. ευρώ επενδύσεις από το 2017), έχοντας αναγνωριστεί και ως κορυφαίος εργοδότης.

Η Ελλάδα έγινε από τις πρώτες χώρες εκτός ΗΠΑ όπου εφαρμόστηκε στην πράξη η έννοια της «μείωσης της βλάβης από τον καπνό» (Tobacco Harm Reduction), εισάγοντας συνειδητά νομοθεσία που επιτρέπει την επικοινωνία επιστημονικά τεκμηριωμένων μηνυμάτων σε ενήλικους καπνιστές κάτω από αυστηρή διαδικασία επιστημονικής αξιολόγησης.

Σήμερα, δύο προϊόντα που κυκλοφορούν στο εμπόριο από δύο εταιρείες έχουν εγκριθεί ως δημιουργούντα μειωμένο σχηματισμό επιβλαβών και δυνητικά επιβλαβών συστατικών σε σχέση με το τσιγάρο. Αυτό το ρυθμιστικό πλαίσιο εγκαινιάζει μια νέα εποχή όπου οι ενήλικοι καπνιστές δικαιούνται να λαμβάνουν ορθή και ακριβή πληροφόρηση σχετικά με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των προϊόντων καπνού και νικοτίνης, η οποία τους επιτρέπει να κάνουν συνειδητές επιλογές με βάση επιστημονικά δεδομένα.

Η νομική μας ομάδα στην Ελλάδα έχει συμβάλει σημαντικά στις μεγάλες επιχειρηματικές επιδόσεις της Παπαστράτος. Η εισαγωγή του IQOS πριν από σχεδόν 10 χρόνια, «διατάραξε» την επιχείρησή μας, αλλά και επαναπροσδιόρισε το ρόλο της νομικής ομάδας, η οποία έπρεπε να λειτουργήσει σε ένα εντελώς διαφορετικό και αρχικά ασαφές και πολύπλοκο περιβάλλον, αφήνοντας το ‘comfort zone’ της για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις.

Η νομική μας ομάδα στην Ελλάδα έπρεπε να εξοικειωθεί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα με τα νέα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού, να κατανοήσει σε βάθος την καινοτόμο τεχνολογία τους, την επιστήμη που τα διέπει και το κανονιστικό πλαίσιο σχετικά με την κατασκευή και την επισήμανσή τους. Έπρεπε να μάθει για τα νέα κανάλια διανομής, το ηλεκτρονικό εμπόριο, την τεχνική και τις ιδιαιτερότητες της εξυπηρέτησης πελατών, καθώς και τα πάντα γύρω από τις ψηφιακές πλατφόρμες για τη λειτουργία και επικοινωνία με τους πελάτες και τους καταναλωτές μας.

Η ομάδα κλήθηκε να υποστηρίξει την εταιρεία στην ενημέρωση της επιστημονικής κοινότητας και των αρμόδιων αρχών σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας των νέων προϊόντων μας και τα σημαντικά οφέλη για τους καταναλωτές μας σε σχέση με τα παραδοσιακά προϊόντα καπνού, καθώς και να θεμελιώσει την ανάγκη εκσυγχρονισμού της υφιστάμενης νομοθεσίας, ασπαζόμενη τις νέες τεχνολογίες και τα επιστημονικά δεδομένα.

Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση και, αντίστοιχα, από πού αντλείτε τη μεγαλύτερη ικανοποίηση στην εργασία σας;

Η εξεύρεση λύσεων σε πολύπλοκες, «ανυποχώρητες», καθημερινές προκλήσεις είναι σαφώς το πιο ικανοποιητικό κομμάτι της δουλειάς! Όπως κάθε διεθνής εταιρεία FMCG, μαθαίνουμε και μερικές φορές βρίσκουμε συνέργειες και αντλούμε βέλτιστες πρακτικές από πολλές δικαιοδοσίες. Οι γνώσεις σε επίπεδο κουλτούρας και πολιτισμού είναι ευρύτατες και με εμπλουτίζουν προσωπικά.

Τι σας αρέσει να κάνετε στον ελεύθερο χρόνο σας; Πώς επιτυγχάνετε ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής;

Έχω ένα εξωφρενικά ευρύ φάσμα χόμπι, από το βόλεϊ ή το τένις (χάνω συστηματικά από τη σύζυγό μου στο γήπεδο τένις) μέχρι την ηλεκτρονική μουσική, τη δοκιμή ευρωπαϊκών κόκκινων κρασιών και την ανάγνωση μυθιστορημάτων. Και έχοντας τρία αξιολάτρευτα αλλά υπερκινητικά μικρά παιδιά (συμπεριλαμβανομένων δύο δίδυμων αγοριών ηλικίας 4 ετών) μερικές φορές αναρωτιέμαι μήπως η ισορροπία μεταξύ εργασίας και εργασίας είναι τελικά προτιμότερη από την ισορροπία μεταξύ εργασίας και ζωής.