«Πρωταθλήτρια» Ευρώπης σε ποσοστό παράνομων τσιγάρων η Ελλάδα

H ετήσια ανεξάρτητη έκθεση της KPMG για το 2019 έρχεται να επιβεβαιώσει μια αρνητική ευρωπαϊκή πρωτιά που μεταφράζεται σε 610 εκατ. ευρώ χαμένα κρατικά έσοδα και σε έναν μεγάλο και διαρκή κίνδυνο για την δημόσια υγεία.

Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι η χώρα με το υψηλότερο ποσοστό παράνομων τσιγάρων στην Ε.Ε., ωστόσο φαίνεται να έχει αναστραφεί η αυξητική τάση σε σχέση με την περσινή χρονιά.

Σχεδόν 1 στα 4 τσιγάρα που καταναλώνονται στην Ελλάδα είναι παράνομο, δηλαδή ποσοστό 22,4%.

Όπως επισημαίνουν ομόφωνα οι ειδικοί, οι αρνητικές επιπτώσεις και προεκτάσεις της συγκεκριμένης παράνομης δραστηριότητας είναι πολυδιάστατες. Πέρα από τα χαμένα κρατικά έσοδα (610 εκατ. ευρώ το 2019 σε σχέση με 690 εκατ. ευρώ το 2018) και την κοινή πεποίθηση ότι τα παράνομα τσιγάρα αποτελούν πηγή χρηματοδότησης εγκληματικών δικτύων και οργανώσεων, η διαθεσιμότητα παράνομων φθηνών τσιγάρων υπονομεύει σταθερά τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την εξάλειψη του καπνίσματος και φυσικά αυξάνει τους κινδύνους για τους ήδη καπνιστές.

Η Παπαστράτος,  πρωτοστατεί από το 2013 σε αυτή την συνεχιζόμενη μάχη κατά του παράνομου εμπορίου καπνικών προϊόντων, έχοντας επενδύσει έως σήμερα περισσότερα από έξι εκατ. ευρώ σε δράσεις υποστήριξης των διωκτικών Αρχών (με, μεταξύ άλλων, δωρεά εξοπλισμού αιχμής όπως του πρώτου αυτοκινούμενου x-ray scanner και πέντε ειδικών ταχύπλοων καταδιωκτικών σκαφών) και σε εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Πρόεδρος της Παπαστράτος, κ. Χρήστος Χαρπαντίδης «Οφείλουμε να σταθούμε συντεταγμένα απέναντι στην απειλή, να συστρατεύσουμε δυνάμεις με σχέδιο και κυρίως μέσα από τη σύμπραξη Πολιτείας, επιχειρήσεων του κλάδου και κοινωνίας».

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με την ανεξάρτητη έκθεση της KPMG για την κατανάλωση παράνομων τσιγάρων στην Ε.Ε., την Μεγάλη Βρετάνια, την Νορβηγία και την Ελβετία, την πεντάδα των χωρών με τα υψηλότερα ποσοστά παράνομων τσιγάρων μετά την Ελλάδα συμπληρώνουν η Λιθουανία (17,7%), η Ιρλανδία (17,5%), το Ηνωμένο Βασίλειο (16,6%) και η Κύπρος (14,3%)

Συνολικά στις χώρες της Ε.Ε. το 2019 καταναλώθηκαν 38,9 δισ. παράνομα τσιγάρα (μια μείωση της τάξεως του 11% σε σχέση με το 2018), τα οποία αντιστοιχούν στο 7,9% της συνολικής κατανάλωσης τσιγάρων. Με τα συνολικά χαμένα έσοδα για τα ευρωπαϊκά ταμεία να ανέρχονται σε 9,5 δισ. ευρώ.

Κοιτάζοντας το ευρύτερο πλαίσιο, δικαιολογείται μια συγκρατημένη αισιοδοξία, αφού καταγράφεται συνεχιζόμενη μείωση παράνομων τσιγάρων στην Ε.Ε από το 2006, οπότε και διενεργείται η έκθεση. Αναδεικνύοντας, σύμφωνα με τον κ. Alvise Giustiniani, Αντιπρόεδρο της Philip Morris International (PMI) για την πρόληψη του παράνομου εμπορίου «Τη σημασία του ελέγχου της εφοδιαστικής αλυσίδας, της αυστηρής επιβολής του νόμου και της συνεργασίας για την καταπολέμηση αυτού του προβλήματος. Με το πρώτο σύστημα ιχνηλασιμότητας που εφαρμόστηκε από πέρυσι σε ολόκληρη την Ε.Ε. βάσει της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τα προϊόντα καπνού, να είναι ένα σημαντικό εργαλείο για την επιβολή του νόμου».

Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η μάχη έχει κερδηθεί αφού το παράνομο εμπόριο -το οποίο ανθεί ακόμη και εν μέσω της πανδημίας Covid-19- είναι ένα τόσο σύνθετο ζήτημα που καμία κυβέρνηση ή κλάδος δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει μεμονωμένα. Το πρώτο βήμα για την καταπολέμησή του είναι η συνειδητοποίηση ότι είναι κάτι που μας αφορά όλους, είτε είμαστε καπνιστές είτε όχι.

Για την καταπολέμηση του η PMI επενδύει σε αυστηρούς ελέγχους της εφοδιαστικής της αλυσίδας και υποστηρίζει κανονισμούς, όπως το Πρωτόκολλο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την εξάλειψη του παράνομου εμπορίου καπνού και τις πρόσφατα ισχύουσες πρόνοιες για την ιχνηλασιμότητα, βάσει της Οδηγίας της ΕΕ για τα προϊόντα καπνού. Επιπλέον, η PMI συνεχίζει να συνεργάζεται με ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς για να συμβάλλει στην προώθηση των προσπαθειών που καταβάλλονται σε παγκόσμιο επίπεδο για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου, μέσω, μεταξύ άλλων, του προγράμματος PMI IMPACT, μιας παγκόσμιας πρωτοβουλίας που υποστηρίζει δράσεις για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου και της εγκληματικής δραστηριότητας που σχετίζεται με αυτό. Η λεπτομερής επισκόπηση των αποτελεσμάτων της έρευνας, καθώς και περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις προσπάθειες πρόληψης του παράνομου εμπορίου της PMI, είναι διαθέσιμη εδώ.