Γιώργος Μαργώνης: «Στον Ασπρόπυργο δημιουργούμε το megaplant του μέλλοντος»

Συνέντευξη: Αναστασία Παρετζόγλου για το Fortune Greece (αναδημοσίευση)

O Γιώργος Μαργώνης ανέλαβε το «τιμόνι» της ιστορικής εταιρείας με μια αποστολή: να γράψει το νέο κεφάλαιο του πιο πετυχημένου μετασχηματισμού βιομηχανίας στην Ελλάδα, που αναδεικνύεται σταθερά στην πρώτη θέση των πιο αξιοθαύμαστων επιχειρήσεων στη χώρα. Μικρός ήθελε να γίνει μπασκετμπολίστας. Γρήγορα, όμως, κατάλαβε ότι η πραγματική του κλίση είναι ο κόσμος του επιχειρείν. Γέννημα-θρέμμα της ιστορικής καπνοβιομηχανίας, εντάχθηκε το 2001 στο νεοσύστατο τμήμα του Trade Marketing στο Τμήμα Πωλήσεων, σε μια περίοδο που η εταιρεία ήδη προσελάμβανε νέους ανθρώπους για να εκσυγχρονίσει και να ανανεώσει το ανθρώπινο δυναμικό της. Με σημαντική εργασιακή πείρα παρά τη νεαρή ηλικία του και δυνατές αρχές από την οικογένειά του, έμαθε από νωρίς να αγαπά τους ανθρώπους, να προσπαθεί να τους καταλάβει και να τους εμπιστεύεται. «Οι άνθρωποι, όταν λάβουν κάτι καλό από σένα, θα σ’ το γυρίσουν πίσω εις διπλούν» είναι μία από τις αρχές του πατέρα του που ακολουθεί πιστά και τον έχει δικαιώσει.

Οι επενδύσεις στην Ελλάδα

Η ανάληψη από τον Γιώργο Μαργώνη της θέσης του Διευθύνοντος Συμβούλου της Παπαστράτος συμπίπτει με τη νέα επένδυση ύψους 200 εκατ. ευρώ που έρχεται να προστεθεί στα 500 εκατ. ευρώ που προηγήθηκαν ήδη από το 2017. «Αυτήν τη στιγμή δεκάδες συνεργεία επεκτείνουν τις κτιριακές και υποστηρικτικές υποδομές μας για να υποδεχτούν τέσσερις νέες γραμμές παραγωγής. Στον Ασπρόπυργο δημιουργούμε το mega plant του μέλλοντος. Και προχωράμε την ανάπτυξή μας με ταχύρρυθμα βήματα. Το 2023 αναμένουμε διπλασιασμό στην παραγωγή μας και εξαγωγές που φτάνουν σε αξία τα 300 εκατομμύρια ευρώ. Η Philip Morris International έχει τοποθετήσει την Ελλάδα στον πυρήνα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και έχει επενδύσει στην Παπαστράτος, μέσα σε 6 μόλις χρόνια, 700 εκατομμύρια για να το πετύχει».

Για τον νέο CEO, οι προκλήσεις είναι πολλές και μεγάλες. Αν όμως κάτι παραμένει σταθερό, είναι η αλλαγή και όσα αυτή συνεπάγεται. «Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μια επιτάχυνση σε αυτήν τη σταθερά, καθώς η τεχνολογία και η ψηφιοποίηση δημιουργούν συνεχώς νέα δεδομένα. Υπάρχουν οι στιγμές εκείνες που καλούμαστε να διαχειριστούμε “μαύρους κύκνους”. Υπάρχουν και εκείνες που δημιουργούνται μπροστά μας μεγάλες ευκαιρίες. Αρκεί να μπορούμε να τις δούμε. Γι’ αυτό η ματιά μας πρέπει να εστιάζει στη δημιουργία ενός βαθύτερου μηχανισμού αντίληψης της αλλαγής. Αντίληψης του νέου, του διαφορετικού. Αυτή είναι, εντέλει, και η μεγαλύτερη πρόκληση». Και η προτεραιότητά του, θα προσθέσω. Ο οργανισμός και οι άνθρωποί του να επικεντρώνονται στη γνώση για να κατανοούν, να είναι ευέλικτοι, να προσαρμόζονται και να προχωρούν. «Είναι πρόκληση να μπορούμε να χωράμε μέσα στη συνεχή αλλαγή. Μπορούμε, όμως, να τα καταφέρουμε. Αρκεί να είμαστε και εμείς γενναιόδωροι μαζί της».

Με αφορμή την ψήφο εμπιστοσύνης της PMI στην Ελλάδα, τον ρωτάω τι πρέπει να γίνει προκειμένου οι επενδύσεις στη χώρα μας να συμβάλουν αποτελεσματικά σε εκείνη την αναπτυξιακή δυναμική που παράγει πλούτο και θέσεις εργασίας. Έχοντας εργαστεί στο εξωτερικό για αρκετά χρόνια, με πολλές και διαφορετικές κουλτούρες, και κάνοντας αναπόφευκτα σύγκριση με την Ελλάδα, πιστεύει ότι έχουμε το ανθρώπινο κεφάλαιο για να πετύχουμε ως χώρα. «Όλοι ευελπιστούμε σε μια δυναμική ανάπτυξη που θα μειώσει την ανεργία, θα αυξήσει τους μισθούς και θα δημιουργήσει περισσότερη ευημερία για όλους. Η Ελλάδα έρχεται από μια μακρόχρονη και επίπονη περίοδο, κατά την οποία αντιμετώπισε απανωτές κρίσεις παντός τύπου. Άρα, θα ευχόμουν “πραγματικές” επενδύσεις. Σε νέες τεχνολογίες, νέες θέσεις εργασίας, νέα γνώση. Η Παπαστράτος αποτελεί ενεργό μέλος αυτής της πορείας για τη χώρα».

Ο πιο ελκυστικός εργοδότης και το 2023

Ο οργανισμός του οποίου ηγείται αναδείχτηκε και φέτος «πιο ελκυστικός εργοδότης» στην Ελλάδα για 3η συνεχή χρονιά, σύμφωνα με την έρευνα employer brand της Randstad. Σε μια εποχή που το ταλέντο είναι το απόλυτο ζητούμενο, και η Παπαστράτος ανοίγει 300 νέες θέσεις εργασίας, με ποιον τρόπο η εταιρεία επιλέγει και προσελκύει το ταλέντο; «Κατ’ αρχάς, στην εποχή μας μάλλον δεν επιλέγουν οι εταιρείες τους συνεργάτες τους, αλλά οι συνεργάτες τις εταιρείες στις οποίες θέλουν να εργαστούν. Και πρόκειται για κάτι καλό. Επιλέγοντας τον εργοδότη σου, δημιουργείς καλές συνθήκες για μια επιτυχημένη συνεργασία. Στόχος μας είναι να αποτελούμε αυτή την επιλογή. Να θέλουν να έρθουν να εργαστούν για εμάς. Είναι μεγάλη ευθύνη να είσαι ο “πιο ελκυστικός εργοδότης” στην Ελλάδα. Όταν έχεις φτάσει ήδη στην κορυφή, χρειάζεται να προσπαθήσεις διπλά και τριπλά για να παραμείνεις εκεί. Πώς το πετυχαίνουμε; Δημιουργώντας ένα περιβάλλον που εξελίσσεται και εξελίσσει. Λειτουργώντας με σεβασμό και διαφάνεια προς τους ανθρώπους μας. Βοηθώντας τους να αναπτυχθούν. Αμείβοντάς τους για την αξία που δημιουργούν για την εταιρεία. Επιβεβαιώνοντας την επιλογή τους να εργαστούν για εμάς. Αυτά όλα μας συνδέουν με το ταλέντο. Γιατί ο ταλαντούχος άνθρωπος επιθυμεί, κατ’ αναλογία, να εξελιχθεί. Και αναζητά έναν οργανισμό που κοιτά μπροστά».

Μου εξηγεί ότι η σύνδεση της Παπαστράτος με τους νέους επαγγελματίες βασίζεται σε δύο κύριους άξονες: Να αποτελούν έναν αξιόπιστο εργοδότη, με καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας που κοιτά μπροστά και προσελκύει το ενδιαφέρον των καλύτερων στη χώρα. Και ο δεύτερος, να δίνουν την ίδια πρόσβαση σε ανάπτυξη, μετεκπαίδευση και αμοιβή στους ανθρώπους τους. «Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα αποτελέσματα συνήθως εκπλήσσουν θετικά. Ένας συνάδελφος που γνωρίζει τον οργανισμό εκτιμά τον εργοδότη του και αγαπά αυτό που κάνει μπορεί να μάθει σε χρόνο ρεκόρ και με εντυπωσιακά αποτελέσματα έναν νέο ρόλο. Αν αυτή η εξέλιξη υποστηριχτεί από το κράτος και εφαρμοστεί από πολλές εταιρείες, θα δημιουργήσει ένα κίνημα brain retrain, που θα ωφελήσει σημαντικά τη χώρα τα επόμενα χρόνια».

Πώς χτίζονται οι ομάδες που κερδίζουν

Αν με ρωτήσετε ποια είναι τα χαρακτηριστικά του νέου επικεφαλής της Παπαστράτος, θα σας πω η σύνδεση με τον συνομιλητή του. Ξέρει να ακούει, εμπνέει εμπιστοσύνη, αποπνέει απλότητα και έχει χιούμορ. Είναι ο άνθρωπος που θέλεις να γίνει φίλος σου. Λατρεύει την Ιστορία, παρακολουθεί με πάθος την ελληνική και διεθνή ειδησεογραφία και στον ελεύθερο χρόνο του παίζει μπάσκετ. Έχοντας ταξιδέψει και δουλέψει για πολλές γεωγραφίες, έμαθε να αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει γύρω του, να συνδέεται με τους ανθρώπους και να τους κατανοεί. «Το σημαντικότερο που κατάλαβα είναι ότι οι λαοί έχουν λιγότερες διαφορές από όσες πιστεύουν για να ζήσουν ευτυχισμένα μαζί αλλά, ταυτόχρονα, αν εφαρμόσεις ακραίες one size fits all επιχειρησιακές στρατηγικές, κατά πάσα πιθανότητα θα αποτύχεις με θόρυβο…».

Με αφορμή τα χρόνια που εργάστηκε στην Ελβετία, αλλά και ως επικεφαλής της θυγατρικής του ομίλου στη Βουλγαρία, τον ρωτάω τι απαιτεί από έναν μάνατζερ, το team building με ανθρώπους από διαφορετικές χώρες, με διαφορετικές κουλτούρες και άλλη φιλοσοφία ζωής. «Οι άνθρωποι είναι παντού οι ίδιοι» μου απαντά. «Διαφορετικές προσωπικότητες, διάθεση να πετύχουν, δεν θέλουν συγκρούσεις, αλλά δεν θέλουν και να χάνουν. Οι κουλτούρες είναι διαφορετικές και αυτό πολλές φορές αλλάζει τον τρόπο σκέψης και κυρίως έκφρασης. Για να πετύχεις σε διεθνές περιβάλλον πρέπει να είσαι αρκετά ευέλικτος, να καταλαβαίνεις αυτήν τη διαφορετικότητα και να την χρησιμοποιείς σε όφελος των ανθρώπων αλλά και του αποτελέσματος». Και πώς χτίζεται μια ομάδα που κερδίζει; «Με κοινό σκοπό και ένα μεγάλο όραμα. Με διαφορετικότητα στη σκέψη και τις ικανότητες. Με πολλούς καλούς συμπαίκτες. Με διάθεση να περνάμε καλά στη δουλειά! Στις επιχειρήσεις δεν έχει διαφορά από ό,τι βλέπουμε σε όλες τις άλλες επιτυχημένες ομάδες. Στον στρατό, τον αθλητισμό ή την πολιτική. Δεν είναι δύσκολο να προσδιορίσεις τα στοιχεία μιας ομάδας. Το δύσκολο είναι να την κάνεις να λειτουργεί».

Η ηγεσία με σκοπό

Προσπαθώ να συνθέσω το puzzle της ζωής του, που τον οδήγησε από πολύ νωρίς να πιστέψει στη δύναμη της ανθρώπινης σύνδεσης. Μεγάλωσε στο Αιγάλεω, μια γειτονιά γεμάτη μνήμες, με ωραία παιδικά χρόνια, πολύ παιχνίδι, ανεμελιά και γνώρισε πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους. Από τον πατέρα του, που ήταν προοδευτικός και άνθρωπος με ανοιχτούς ορίζοντες, έμαθε ότι δεν πρέπει να υποτιμάς ούτε να υπερεκτιμάς κανέναν. Όταν βγήκε στη σύνταξη και άνοιξε περίπτερο με τη μητέρα του για να βοηθήσουν το εισόδημα της οικογένειας, ο Γιώργος βοηθούσε από μικρός, κάτι που έπαιξε κρίσιμο ρόλο στα ενήλικα χρόνια του. «Η εργασιακή εμπειρία από μικρή ηλικία είναι κάτι που προτείνω ανεπιφύλακτα, αν δεν επηρεάζει, βεβαίως, τις σπουδές» μου λέει. Αναπόφευκτα, η συζήτηση περνάει στο επίκαιρο θέμα της ηγεσίας.

Σε μια εποχή που η ηγεσία επαναπροσδιορίζεται, πώς αντιλαμβάνεται ο ίδιος, τον ρόλο του ως ηγέτη; «Η ηγεσία συνδέεται και στο επιχειρείν με τον σκοπό. Ξεκινά με ένα μεγάλο “γιατί”, που είναι μεγαλύτερο από τον εμπορικό σχεδιασμό ενός οργανισμού. Πιστεύω στη δύναμη της διαφορετικότητας. Απογειώνει την ομάδα. Φαντάζεστε μια ομάδα μπάσκετ με πέντε playmakers; Δεν θα είχε καμία τύχη στο παρκέ. Δεν εργάζεσαι στην Παπαστράτος για να παράγεις ή να εμπορεύεσαι θερμαινόμενες ράβδους καπνού. Εργάζεσαι γιατί πιστεύεις στη συνεχή αλλαγή προς το καλύτερο. Αυτό μας έκανε να αφήσουμε πίσω μας το τσιγάρο. Αυτό μας οδήγησε στα νέα, καινοτόμα καπνικά προϊόντα. Αυτό θα μας οδηγήσει και στο επόμενο “καλύτερο” βήμα μας. Να λέμε, θέλουμε να μεγαλώσουμε το εργοστάσιό μας, να αυξήσουμε την παραγωγή και τις εξαγωγές μας, αλλά να επιλέγουμε να το κάνουμε σεβόμενοι το περιβάλλον στο οποίο λειτουργούμε. Ο σκοπός μεγαλώνει το όραμά σου, τους στόχους σου, τους ανθρώπους σου. Μεγαλώνει εσένα τον ίδιο. Σε παρακινεί να τολμάς, να αλλάζεις. Να τα αλλάζεις όλα όταν χρειαστεί. Και ο σκοπός σε κάνει να βλέπεις αξία μέσα στην προσφορά». Και επειδή μπασκετμπολίστας ήθελε να γίνει αλλά τον κέρδισε το επιχειρείν, η κουβέντα επανέρχεται στη σύνδεση με τους ανθρώπους –αναπόσπαστο, όπως υποστηρίζει, κομμάτι της ηγεσίας– και στη σπουδαιότητα των ομάδων με όρους «μπασκετικούς». «Ένας ίσον κανένας. Μόνος σου δεν φτάνεις μακριά» μου λέει χαμογελώντας.

Το αύριο της Παπαστράτος

Το νέο κεφάλαιο το οποίο καλείται να γράψει ο Γιώργος Μαργώνης για την Παπαστράτος, είναι η σύνδεσή της με το τσιγάρο να αποτελέσει παρελθόν. Στόχος είναι το 2031, που θα γιορτάσει η εταιρεία τα εκατοστά γενέθλιά της, πέραν της παραγωγής στο υπερσύγχρονο εργοστάσιο, να είναι και το σύνολο της εμπορικής λειτουργίας της βασισμένο ολοκληρωτικά στα νέα, καινοτόμα καπνικά προϊόντα. Σε επίπεδο παραγωγής το έχει ήδη πετύχει από το 2017, παράγοντας, πλέον, μόνο θερμαινόμενες ράβδους καπνού. «Και σε επίπεδο εμπορικής λειτουργίας φτάνουμε σιγά-σιγά στον προορισμό μας» επισημαίνει και προσθέτει: «Το πρώτο τρίμηνο του 2023, πάνω από το 70% των εσόδων μας προήλθε από μη καιόμενα καπνικά προϊόντα. Ταυτόχρονα, στα σχέδιά μας συμπεριλαμβάνεται η συνεχής ανάπτυξη του εργοστασίου. Με τεχνολογίες αιχμής, με ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό, με διαρκώς αυξανόμενη εξαγωγική δυναμικότητα. Ταυτόχρονα, όσο τα πάντα αλλάζουν γύρω μας, όσο αλλάζουμε και εμείς μαζί τους, αυτό που παραμένει σταθερό και αμετάβλητο είναι η φροντίδα για τους ανθρώπους μας. Η έγνοια μας να χωρούν σε όλα όσα σχεδιάζουμε και πετυχαίνουμε. Να προχωράμε μπροστά μαζί. Έτοιμοι να αλλάξουμε τα δεδομένα για κάτι καλύτερο».

Και ποιο είναι το δικό του προσωπικό στοίχημα; «Στα 100 μας χρόνια θα ήθελα να έχουμε βγάλει το τσιγάρο από τη χώρα μας. Ως κάτι που δεν ανήκει, πλέον, σε μια σύγχρονη κοινωνία. Και είμαι σίγουρος ότι θα το πετύχουμε. Παράλληλα, οραματίζομαι την Παπαστράτος ως ένα από τα σημαντικότερα “φυτώρια ταλέντων” στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Με το hub Νοτιοανατολικής Ευρώπης να ενδυναμώνει και να ενδυναμώνεται από αυτά. Βασική προϋπόθεση για να το πετύχουμε είναι να χωρέσουμε όση περισσότερη αλλαγή και διαφορετικότητα μπορούμε μέσα στον οργανισμό μας. Σε ένα εργασιακό περιβάλλον που μας συμπεριλαμβάνει όλους. Να δώσουμε χώρο στους ανθρώπους μας να νιώσουν ο εαυτός τους και να αφήσουν το δικό τους αποτύπωμα στον οργανισμό. Και όλα αυτά μόνο αξία μπορούν να δημιουργήσουν για τον τόπο μας. Αξία για την εργασία, την οικονομία, την κοινωνία. Και πάνω από όλα, για τον άνθρωπο».

Η πιο αξιοθαύμαστη εταιρεία στην Ελλάδα 

Φέτος, για τέταρτη συνεχή χρονιά, η εταιρεία Παπαστράτος αναδείχθηκε πρώτη στη μεγαλύτερη έρευνα για την εταιρική φήμη στην Ελλάδα. Το να σε τιμά η αγορά και να σε στέλνει στην κορυφή της λίστας-θεσμού του ελληνικού επιχειρείν μπορεί να είναι εξαιρετική τιμή, αλλά τι είδους ευθύνες γεννάει; «Εκείνη του να ηγηθώ αυτής της μεγάλης εταιρείας, την οποία υπηρετώ 22 ολόκληρα χρόνια, και να διασφαλίσω ότι θα συνεχίσουμε όλοι μαζί, εντός και εκτός Παπαστράτος, να ενώνουμε δυνάμεις για να πετύχουμε κάτι μεγάλο. Να κάνουμε την Ελλάδα μία από τις πρώτες χώρες στον κόσμο χωρίς τσιγάρο».