Εδώ στην Πράξη για το Νερό: Δημιουργώντας συμμαχίες για τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτων

Αντικείμενο της συνάντησης ήταν οι σύγχρονες προκλήσεις της βιώσιμης διαχείρισης των υδάτινων πόρων, με κοινό ζητούμενο τη μετάβαση από τη θεωρία στην πράξη μέσα από την αναγνώριση ότι το θέμα της ορθής διαχείρισης του νερού δεν αντιμετωπίζεται αποσπασματικά και μεμονωμένα αλλά μόνο μέσα από συνεργασίες, συνέργειες και συλλογική προσπάθεια.

Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε η ανάγκη για βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων, ζήτημα που επιτείνει η κλιματική κρίση, η πληθυσμιακή πίεση και η υποβάθμιση των υδροφόρων οριζόντων. Όπως υπογραμμίστηκε, η επαναχρησιμοποίηση νερού, η υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών, η ενεργή συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών, των θεσμικών και των επιστημονικών φορέων αποτελούν βασικά εργαλεία για τη διαμόρφωση μιας νέας, ανθεκτικής στρατηγικής. Στη διάρκεια της συνάντησης αναδείχθηκε ότι η επιτυχής αντιμετώπιση των υδάτινων προκλήσεων απαιτεί ενεργοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων και δημιουργία κοινού σχεδιασμού, από τις επιχειρήσεις μέχρι τους θεσμούς, τους δήμους και την ακαδημαϊκή έρευνα.

Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Παπαστράτος, Γιώργος Μαργώνης, υπογράμμισε τη σημασία της ορθής διαχείρισης του νερού σε μια εποχή που η κλιματική κρίση εντείνει το φαινόμενο της λειψυδρίας. Αναφέρθηκε στη στροφή του κλάδου σε τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη, το Internet of Things και οι έξυπνοι μετρητές για την παρακολούθηση των δικτύων ύδρευσης, επαναλαμβάνοντας τη δέσμευση της Παπαστράτος για μείωση της κατανάλωσης νερού μέσα από καινοτόμες λύσεις. «Στο πλαίσιο της συνολικότερης στρατηγικής Βιώσιμης Ανάπτυξης, η Παπαστράτος έχει δεσμευτεί – διάφανα και δημόσια – να συμβάλλει ενεργά στη διαχείριση των υδάτινων πόρων και στη μείωση της κατανάλωσης νερού. Το εργοστάσιό μας είναι πιστοποιημένο με το AWS Standard (Alliance for Water Stewardship) και θέτουμε συνεχώς φιλόδοξους στόχους για τη μείωση της κατανάλωσης νερού ανά παραγόμενο προϊόν, αξιοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες».

Και κατέληξε: «Στην Παπαστράτος πιστεύουμε πως τα μεγάλα θέματα της κοινωνίας, όπως είναι η διαχείριση του νερού, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο από έναν. Οι συμμαχίες, η συνεργασία μεταξύ κράτους και εταιρειών, η κοινή στόχευση των πολλών προς μια μεγάλη επιδίωξη, είναι ζωτικής σημασίας για να έχουμε αποτελεσματικές εκβάσεις και λύσεις. Η συντονισμένη δράση και η ανταλλαγή τεχνογνωσίας μπορούν να οδηγήσουν σε βιώσιμες λύσεις που θα ωφελήσουν την κοινωνία και, φυσικά, το περιβάλλον. Αυτό επιδιώκουμε να πετύχουμε εδώ, σήμερα, με τη δική σας συνδρομή».

Ο Ιάκωβος Καργαρώτος, Αντιπρόεδρος της Παπαστράτος, συμπλήρωσε: «Η λέξη “Συμμαχία” δεν αφορά μόνο το πρότυπο AWS, για το οποίο έχουμε πιστοποιηθεί. Είναι η ουσία της φιλοσοφίας μας. Ο μετασχηματισμός που συντελείται στο εργοστάσιό μας – με επενδύσεις 700 εκατ. ευρώ τα τελευταία χρόνια, μεταξύ των οποίων και η εν εξελίξει πράσινη επένδυση ύψους 10 εκατ. ευρώ για μείωση των εκπομπών CO₂– αποτελεί απόδειξη της συνολικής μας δέσμευσης στη βιωσιμότητα. Πέρα από εμάς και τον κλάδο μας, αλλάζει και ο κόσμος. Η κλιματική κρίση είναι εδώ, και είμαστε εδώ για να μιλήσουμε ειδικά για το θέμα της διαχείρισης υδάτων. Γιατί η διαχείριση του νερού είναι υπόθεση όλων. Νομίζω ότι η τεχνολογία, τα εργαλεία, τα μοντέλα υπάρχουν. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι υπάρχουν και οι άνθρωποι – ευαισθητοποιημένοι, καταρτισμένοι, με γνώση και διάθεση να συμμετέχουν σε έναν κοινό σχεδιασμό. Μέσα από μια συμμετοχική διαδικασία όλων των φορέων, μπορούν να προκύψουν πραγματικά καλές λύσεις».

Στη συνάντηση εργασίας που διοργάνωσε η Παπαστράτος, συμμετείχαν η Δρ. Διονυσία - Θεοδώρα Αυγερινοπούλου, Βουλευτής και Πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Υποεπιτροπής Υδάτινων Πόρων, ο Δρ. Πέτρος Βαρελίδης, Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Γιώργος Μελέκης, Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Βιομηχανίας, Ενέργειας & Φυσικών Πόρων στην Περιφέρεια Αττικής και ο Γιώργος Καρβούνης, Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υδάτων στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής.

Στο πεδίο της επιστήμης και της τεχνολογίας, το «παρών» έδωσαν ο Δημήτρης Λέκκας, Καθηγητής στον Τομέα Περιβαλλοντικής Μηχανικής και Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, και ο Γιάννης Δημητρίου, Ερευνητής στον Τομέα Εσωτερικών Υδάτων του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών). Από την πλευρά της ΕΥΔΑΠ, συμμετείχε η Κατερίνα Δημητρού, Προϊσταμένη Νέων Δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης Στρατηγικής και Καινοτομίας.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση εκπροσωπήθηκε από τον Δήμαρχο Ασπροπύργου, Γιάννη Ηλία, τον Δήμαρχο Μάνδρας-Ειδυλλίας, Αρμόδιο Δρίκο,  την Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Ελευσίνας – Μαγούλας Μαρία Χαραλαμπίδη και την εντεταλμένη Σύμβουλο του Δημάρχου Ελευσίνας Ευαγγελία Βέζου. Από τον επιχειρηματικό κόσμο, συμμετείχαν εκπρόσωποι βιομηχανιών του Θριασίου Πεδίου, τη Vitex AE, την Polyeco Sustainable Solutions και την Hellenic Energy, ενισχύοντας τον διάλογο με την προοπτική της κυκλικής οικονομίας στο νερό και την εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών στη βιομηχανική παραγωγή.

Η Παπαστράτος δεν περιορίστηκε στην πρόσκληση διαλόγου. Με στρατηγικό στόχο τη βιώσιμη διαχείριση του νερού, έχει προχωρήσει σε πολυεπίπεδες ενέργειες, τόσο στο εσωτερικό της εργοστασιακής της λειτουργίας όσο και στον ευρύτερο κοινωνικό και θεσμικό πεδίο. Όπως ανέφερε η Αλεξάνδρα Αβραμίδου, μηχανικός Βιωσιμότητας της εταιρείας: «Στόχος είναι η δημιουργία μιας συμμαχίας όπου κάθε μέλος θα συμβάλλει στη βιωσιμότητα του φυσικού πόρου, τόσο μεμονωμένα όσο και συλλογικά».

Στο επίκεντρο της στρατηγικής της Παπαστράτος βρίσκεται η υιοθέτηση του προτύπου Alliance for Water Stewardship (AWS) – του πρώτου παγκόσμιου αναγνωρισμένου πλαισίου για την υπεύθυνη διαχείριση των υδάτων. Το πρότυπο προωθεί τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων, με στόχο μια δίκαιη, περιβαλλοντικά βιώσιμη και οικονομικά επωφελή κοινωνία. Η Παπαστράτος συγκαταλέγεται στις πρώτες εταιρείες στην Ελλάδα που πέτυχαν την πιστοποίηση AWS το 2020 – και την επαναβεβαιώνουν σε ετήσια βάση μέσω ανεξάρτητων ελέγχων.

Ως μέλος της Philip Morris International, η Παπαστράτος εντάσσει στην περιβαλλοντική της ατζέντα τις μεγάλες παγκόσμιες απειλές που σχετίζονται με το νερό: την εντεινόμενη απειλή από ακραία καιρικά φαινόμενα λόγω της κλιματικής αλλαγής, το εκτιμώμενο 40% έλλειμμα ανάμεσα στη ζήτηση και την προσφορά έως το 2030, το γεγονός ότι το κόστος των επιπτώσεων από προβλήματα υδάτινων πόρων είναι πέντε φορές μεγαλύτερο από εκείνο της πρόληψης αλλά και τις αυξανόμενες πιέσεις από την αστικοποίηση και την πληθυσμιακή αύξηση, που επιδεινώνουν τόσο την ποσότητα όσο και την ποιότητα του διαθέσιμου νερού.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Παπαστράτος έχει υλοποιήσει μια σειρά τεχνικών παρεμβάσεων στις εγκαταστάσεις της που έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της κατανάλωσης νερού κατά 33% την περίοδο 2020–2024 – ξεπερνώντας τον αρχικό στόχο του 20% έως το 2025. Παράλληλα, στις εγκαταστάσεις λειτουργούν δύο βιολογικοί καθαρισμοί – ένας για τα αστικά λύματα και ένας για τα βιομηχανικά. Μέρος του επεξεργασμένου νερού επαναχρησιμοποιείται για άρδευση στους χώρους πρασίνου του εργοστασίου, ενώ το υπόλοιπο διατίθεται υπεδάφια, εμπλουτίζοντας τον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής.

Παράλληλα με τις τεχνικές βελτιώσεις, η Παπαστράτος επενδύει διαρκώς στην ευαισθητοποίηση και ενεργή συμμετοχή των εργαζομένων της. Μέσα από δράσεις όπως η ετήσια εβδομάδα Βιωσιμότητας (Sustainability Week), που περιλαμβάνει βιωματικά εκπαιδευτικά παιχνίδια για την ανακύκλωση, την εξοικονόμηση ενέργειας και την ασφάλεια, αλλά και το πρόγραμμα Zero Plastic Waste, το οποίο στοχεύει στην πλήρη εξάλειψη των πλαστικών μίας χρήσης στο εργοστάσιο, ενισχύει τη συλλογική περιβαλλοντική συνείδηση.

Το 2024 συνεχίστηκαν και οι εθελοντικοί καθαρισμοί, με πιο εμβληματική δράση εκείνη στη λίμνη Κουμουνδούρου, έναν πολύτιμο υγροβιότοπο του Θριασίου Πεδίου, όπου 100 εργαζόμενοι-εθελοντές συνέλεξαν 2,6 τόνους απορριμμάτων. Επιπλέον, στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής της για την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος, η εταιρεία υλοποιεί δύο από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές αναδασώσεις στην Ελλάδα, συνολικού ύψους 1 εκατ. ευρώ, με 70.000 νέα δέντρα σε 1.000 στρέμματα πυρόπληκτων εκτάσεων στην Αττική (Άγιος Στέφανος και Πεντέλη). Η Παπαστράτος δεν αναλαμβάνει απλώς τη φύτευση, αλλά και τη πλήρη φροντίδα των φυτεύσεων για τρία επιπλέον χρόνια, έχοντας ήδη ολοκληρώσει το 50% του έργου και προχωρώντας στη Β’ φάση αναδάσωσης.

Τέλος, η Παπαστράτος ενισχύει τον ρόλο της ως ενεργού μέλους του οικοσυστήματος του Θριασίου Πεδίου μέσα από στρατηγικές συνεργασίες με επιστημονικούς και θεσμικούς φορείς. Ανάμεσά τους, η επίσκεψη και ενημέρωση από την ANIMA στη λίμνη Κουμουνδούρου, στο πλαίσιο πρωτοβουλιών για την καταγραφή και προστασία της άγριας πανίδας του υγρότοπου, καθώς και η συνεργασία με την ΕΥΔΑΠ σε σχέση με το πρωτοποριακό έργο καταγραφής και αντιμετώπισης των «παντοτινών χημικών» που υλοποιείται στο Θριάσιο Πεδίο και αναδεικνύει την ανάγκη για πρόληψη, διαφάνεια και τεκμηριωμένη δράση. Με τον τρόπο αυτό, η Παπαστράτος αποδεικνύει έμπρακτα ότι η υπεύθυνη διαχείριση του νερού δεν είναι μεμονωμένη δράση, αλλά κοινή υπόθεση – και διαρκής δέσμευση.

Η συνάντηση που διοργάνωσε η Παπαστράτος απέδειξε πως οι συνέργειες μεταξύ Πολιτείας, επιστημονικής κοινότητας και ιδιωτικού τομέα μπορεί να φέρει βιώσιμες λύσεις και για τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Όπως δήλωσε ο Αντιπρόεδρος της εταιρείας, Ιάκωβος Καργαρώτος «Θέλουμε να συνεχίσουμε αυτές τις συναντήσεις. Και θα κάνουμε εμείς το πρώτο βήμα. Γιατί η διαχείριση του νερού δεν είναι μια μεμονωμένη δράση. Είναι υπόθεση όλων μας».